İçinde bulunduğumuz zaman dilimi hem hacc ve hem de kurban bayramı mevsimidir. İbadetlerin iman, amel ve gönül bakımından bir çok açıklaması yapılabilir.
Hac ibadetindeki hareketlerin iç anlamı ve kişiye kazandırması gereken mânevi haller konusunda tasavvuf tarihinde ilginç bir konuşma yer alır. Kısaltarak verdiğimiz bu olaya göre Şiblî isimli Hak dostu ve ârif kişi, hacca gidip gelen bir adama sorar:
-Haccetmek için ne yaptın?
-Guslettim, ihrama girdim, iki rekât namaz kıldım ve telbiye ettim.
-Bunlarla haccı akdettin mi?
-Evet
-Peki, yaratıldığından beri bu ahdine aykırı bütün akitleri bozdun mu?
-Hayır
-Sen akdetmemişsin.
-Sonra ihram için elbiseni çıkardın mı?
-Evet.
-Yaptığın her işten de soyundun mu?
-Hayır.
-Sen elbiseni çıkarmamışsın.
-Sonra temizlendin mi?
-Evet.
-Bu temizlenme şendeki her illeti, mânevi kirleri giderdi mi?
-Hayır.
-Sen temizlenmemişsin.
-Hareme (Kâbe’nin çevresine) girdin mi?
-Evet.
-Hareme girmenle her haramı terketmeğe söz verdin mi?
-Hayır.
-Sen Hareme girmemişsin.
-Kurban kestin mi?
-Evet.
-Aşırı isteklerini ve iradeni Hakk’ın rızâsında yok ettin mi?
-Hayır.
-Sen kurban kesmemişsin.
-Şeytana taş attın mı?
-Evet.
-Şendeki cehaleti attın mı, böy- lece sende bilgi göründü mü?
-Hayır.
-Sen taş atmamışsın.
-Kâbe’yi ziyaret ettin mi?
-Evet.
-Bu ziyaret sebebiyle ilâhî-mânevî ikramların arttığını gördün mü? Çünkü Hz. Peygamber şöyle buyurur: "Hacılar ve umre yapanlar Allah’ın ziyaretçileridir. Ziyaret edilenin, kendisini ziyaret edene ikram etmesi bir haktır." Sen bu ikramı fark edebildin mi?
-Hayır.
-Sen ziyaret etmemişsin (...)
Sonuç olarak şunu söyleyebiliriz. İster namaz ve isterse kurban olsun her birin de tevhid, zikir, şeâir ve dua berber bulunmaktadır. Kurbanda yarıca mali yönü varken diğer taraftan ortak kavram olan takva da başroldedir. Kurbanın takvasında göze çarpan husus ise kardeşini öldürmemek ve günahı yüklenmemektir. Hz. Ademin oğullarından takvalı olan öldürüldüğü halde hayırla yad edilirken öldüren ise insanlığın cinayet günahının ilk müsebbibi olarak anılmaktadır.
Kurban başkasına ikram etmek olduğuna göre bunun temelinde ise sevgi ve merhamet bulunmaktadır. Kurban eti sadece bir kasap eti değildir. O teslimiyetin, tekbirin ve sünnetin bize öğrettiği dersidir.
Kurban bayramınız mübarek olsun.
