Aylardır işyerleri kapalı ve kendi kaderini yaşamakta birçok esnafımız, bir umut 17 Mayıs genelgesini bekledi, büyük bir hayal kırıklığı.
Tam kapama bitti, kademeli normalleşme adı altında genelge yayınlandı.
17 Mayıs -1 Haziran arası yine birçok işyeri kapalı olacak, bu sürenin nasıl geçeceğini SATSO Başkanı Akgün Altuğ özetlemiş;
“1 Hazirana kadar olan bu kademeli normalleşme süreci zaten yoğun bakımda olan birçok işletmenin tamamen bitkisel hayata girmesine sebep olur.
Geri dönülmeyecek sonuçlara yol açmamak için bir kez daha alınan kararları gözden geçirmekte yarar var.”
Nakdi yardım görmeyeceğini bilen işletmelerin tek derdi işyerlerinin açılması ve kendi mücadelelerini vermesi.
Merkezi hükümet ya da yerel yönetimlerden beklenti taşımayacaklarını geçen süre içerisinde yaşayarak öğrendiler.
Öğrenilmiş yalnızlık, örgütsel güç ses olamıyor.
Esnaf temsilcileri sorunlarını haykırmakta eksiklik yaşıyor ya da duyması gerekenler duymuyor, görmekten de kaçınıyorlar.
Pandeminin başladığı Mart 2020 tarihinden itibaren uygulanmakta olan tam ve kısmı kapanmalarda bedel esnaf kesimine ödettirildi.
Yetersiz destek, ertelenen borçlar yeni faiz yükü getirdi.
Kira yardımı adı altında simgesel destek verildi ki işletmelere sağlayacağı rahatlattıktan söz etmek mümkün değil.
Çark caddesinde ki bir işletmeye sunulan kira yardımı hangi sorunun çözümüne katkı sunar!!!
Karşılıksız hibe niteliğinde nakdi destek sağlanmadı, bu süre içerisinde Vergi ve SGK türünden ödemeler ötelenmedi.
Bugün itibariyle taşınacak yük olmaktan öte bir durum var ki her gün işletmelerde iflaslar ve kapamalara tanıklık etmekteyiz.
Ağırlaşan ve telafisi güç tablo var karşımızsa ancak siyasi otorite bu gerçekten bihaber davranış sergilemekte.
Eksikliğin sorumlusu salt esnaf temsilcileridir demek kolaycılık olmasının yanında acımasızca bir eleştiri olur ki böylesi bir durumu da hak etmiyorlar.
Sorunu çözecek olan irade hangi veri ile hareket etmekte bunu da anlamak mümkün değil, hayal âleminde yaşamaktalar demekte sanırım doğru olmaz.
Ama bilindik bir durum var ki yaşamına son veren esnaf ve maalesef sayıları artan acı bir gerçek ile karşı karşıyayız.
Kaybedilecek zaman yok ve bu anlamda çember daralıyor.
Yayınlanan genelge ile başta hizmet sektörü olmak üzere birçok işletmede hayal kırıklığı oluşmuştu, 17 günlük kapamadan sonra beklenti işletmelerini açmak üzere idi.
İlk bilgi umutsuzluğu derinleştirdi, uzun kapama sonrası toplanan Bakanlar kurulundan çıkacak haber işletmelerin son umudu olacaktı.
Sanırım abartılı olmaz, esnaf ve temsilcilerinin yakından takip ettiği, sürenin ilerlemediği Bakanlar kurulu toplantısına yakın dönemlerde başkaca tanıklık olmamıştır.
İflaslar, kapanan işletmeler ve sona gelen birçok işletme için son beklentiydi.
15 ay gibi tarifi imkânsız güçlükler yaşanmış ve dayanacak halin kalmadığı son an.
Açıklanan destekleme paketi ile esnaf ve işletmeler 2 ayrı gruba ayrılarak, 3 bin ve 5 bin TL hibe niteliğinde destek verileceği açıklandı.
Bakanlar kurulu toplantısı sonrası yine büyük hayal kırıklığı yaşandı.
İlk tepki, SESOB Başkanı Hasan Alişan’dan geldi; “Verilen hibe desteklerinin özellikle 460 günden beri kapalı olan esnaf ve sanatkârlarımızın ihtiyaçlarını karşılamaktan çok uzak olduğu ortadadır.
Vergi ve SGK yapılandırması ile Halkbank vasıtasıyla dağıtılan esnaf ve sanatkâr kredilerinin faizsiz olarak yılsonuna kadar ertelenmesini bekliyorduk.
Bu açıdan da açıklanan destek paketi beklentilerimizi karşılamaktan uzak olup, karar vericilerin sesimize kulak vermesini önemle vurgulayarak sorunlarımıza daha kalıcı çözümler beklediğimizi ifade ediyoruz” dedi.
Sorunu çözemeyeceği gibi daha da derinleşecek, yeni bir durumla karşı karşıya bırakıldı işletmeler.
Çare olmadı!!!
“Ben, 1919 senesi mayıs içinde Samsun'a çıktığım gün elimde, maddî hiçbir kuvvet yoktu. Yalnız büyük Türk Milleti'nin asaletinden doğan ve benim vicdanımı dolduran yüksek ve manevi bir kuvvet vardı. İşte ben bu millî kuvvete, Türk Milleti'ne güvenerek işe başladım.”
Gazi Mustafa Kemal Atatürk