“Tarih tekerrürden ibarettir.” Sözünün karşılığı bir coğrafyada yaşıyoruz ne yazık ki.. Her yıl deprem ve aynı konularda yazmak çok üzücü..
6 Şubat gecesi meydana gelen depremde, hayatını kaybeden vatandaşlarımıza bir kez daha Allahtan rahmet, sağ kurtulanlara sabırlar dilerim.
En son güncel rakamlara göre Hasar tespit çalışması tamamlanan 61 bin 722 binada yer alan 263 bin 800 bağımsız birimin acil yıkılması gereken, ağır hasarlı ve yıkık olduğu tespit edildi. Hatay'da 15 bin 248, Kahramanmaraş'ta 12 bin 980 ve Gaziantep'te 12 bin 964 binanın acil yıkılması gerektiği bildirildi. Etkilenen diğer illeri de kattığımız da, hasar tespit çalışmaları devam ederken, bu sayıların daha yüksek düzeylere ulaşma olasılığı bulunuyor.
Hasar Gören Evlerin Yaklaşık Yarısının DASK’I Bulunmuyor!
Depremlerin vurduğu on ilde toplam 2 milyon 175 bin konut bulunuyor. Bu konutlardan yüzde 48,5 oranındaki 1 milyon 55 bin 461’i için Doğal ve Afet Sigortaları Kurumu’na (DASK) Zorunlu Deprem Sigortası yaptırılırken, yüzde 51,5’i oluşturan 1 milyon 119 bin 539 konutun sigortası olmadığı görülüyor.
Yaz mevsiminde, Akdeniz bölgesinde çıkan yangın afetinden sonra, yangın tüpü ve malzeme satışında rekor artış gerçekleşmişti.
Peki şimdi kaçımızın evinde yangın söndürücü tüp var ?
Ev satın alma sürecinde kaçımız depreme dayanıklılığını, zeminini, fay hattı haritasını, sorularını sorduk..
Sektörün içinde olduğum için söylüyorum, mutfak dolabını soruyoruz!
Mutfak dolabını değiştirebiliriz, kolonlarını, kolon içindeki demirlerini değiştiremeyiz..
Şimdi yine herkes Zorunlu Deprem Sigortası yaptırma peşine düştü, çünkü enerji abonelikleri açtırma dışında aklımıza gelen bir konu değildi !
AFAD’ ta eğitim almak gönüllülük esas olmamalı, her Türk vatandaşı zorunlu olduğumuz aşı gibi, ilk den yardım, arama ve kurtarma gibi eğitimlerin alması gerektiğini bir kez daha öğrendik, bu olmalı 7’den 70’e bu eğitimler zorunlu olmalı..
Şimdi afetten sonra herkesin aklına gelen Zorunlu Deprem Sigortası’nın kapsamlarına bakalım..
Öncelikle Serdivan bölgesi için belirtiyorum.. Yüksek oranda öğrencilerin kaldığı yerlerin büyük bir çoğunluğu iş yeri niteliğinde, DASK kapsamı dışında..
Bu ciddi ele alınması gereken bir konu..
Bu konuya ayrıca bir başlık altında kapsamlı bir şekilde değineceğim..
Hangi hasarları kapsar?
Deprem nedeniyle konutta yangın çıkarsa, patlama olursa, yer kayması oluşursa bunların vereceği zarar DASK kapsamında.
Bunların dışında konuttaki eşyalarda meydana gelen zararlar ve kişilerin uğrayacağı bedeni zararlar ve sağlık ile ilgili konular sigorta kapsamında değildir. Binalardaki tüm ortak alanlar da sigorta kapsamına giriyor.
Binaların içinde yer alan ticarethane, büro, dükkan ve benzeri amaçlarla kullanılan bölümler sigorta kapsamında. İş hanı, iş merkezi gibi tamamı ticari ve sınai amaçla kullanılan yapılar sigorta kapsamına girmiyor.
DASK, ne kadar hasar ödeyecek?
2022’nin Kasım ayında yapılan değişiklikle DASK’ın teminat tutarları artırıldı. DASK’ın bir konut için ödeyeceği en yüksek tazminat tutarı 640 bin lira.
Örneğin, konutunuz 100 metrekare ise, depremde yıkıldıysa DASK size 301 bin lira ödeyecek. Konutunuz 150 metrekare ise 452 bin lira, 200 metrekare ise 603 bin lira alacaksınız.
Evin piyasa değerini öder mi?
Hayır, ödemez. DASK, konutun yeniden inşa bedelini öder. Bunun için de her yıl tespit edilen birim metrekare maliyeti (2023 için bu tutar 3 bin 16 lira) ve konutun metrekaresine göre belirlenen ve poliçede yazan tutar ödenir. Deprem sonucunda arsa değeri değişmeyeceğinden sigorta yapılırken arsa değeri hesaba katılmaz.
Apartmanda çoğunluk konutta DASK yoksa ne olacak?
Diğer konut sahiplerinin poliçe yaptırmamış olması, yaptıranın tazminat ödemesi için engel teşkil etmez.
Hasar, poliçe limiti kapsamında değerlendirilir ve DASK sigortası olanların hasarını karşılar.
Hasar ihbarı nasıl yapılacak?
Alo DASK 125, www.dask.gov.tr, e-devlet üzerinden hasarlarınızı bildirebileceksiniz.
Hasar bildirimi yaptığınızda DASK’tan cep telefonunuza SMS ile ‘hasar dosyası oluşturulmuştur’ mesajı gelecek.
Hasar tespitini kim yapacak?
DASK’ın görevlendirdiği sigorta eksperleri yapacak. DASK, ilgili kurumlarla koordineli çalıştığından hasar ihbarı yapılmadan hasar süreçlerini başlattı.
DASK tarafından hasar dosyası oluşturulduktan sonra sigortalıların telefonuna SMS ile hasar tespitini yapacak sigorta eksperinin adı, soyadı, telefon numarası gönderilecek.
Hasar nasıl ödenecek?
Telefonunuza ‘ödemeniz hazır’ SMS’i gelecek. Vakıfbank şubesinden telefonunuza gelen şifre ve kimlik ile ödemenizi alabileceksiniz.
Öte yandan zorunlu deprem sigortası ile ilgili tüm işlemler, DASK’ın, deprem bölgelerinde kurduğu mobil ofisler aracılığı ile de yapılabilecek.
Gayrimenkul Danışmanlarından Kampanya
Son olarak bazı odaların ve emlakçıların başlatmış olduğu bir kampanya var..
Depremzedelerin ülkenin çeşitli bölgelerine gelmeye başlamasından sonra kira fiyatlarını yükselten ev sahiplerine karşı, emlakçıların ‘’ Fiyat Yükselten Müşterilerin, Mülklerine aracılık etmeyeceğiz’’ diye bir kampanya..
Bu kampanyayı haklı buluyorum fakat samimi bulmuyorum..
Bu fırsatçılar şimdi çıkmadılar bu konu yeni değil, en baştan samimi bir irade konulabilirdi.
Hayatı ertelemediğiniz bir hafta geçirmeniz dileğiyle..
Samet Hızalan
