Veriler, analizler ve öngörüler ile aktardığımız tahmin niteliğindeki düşüncelerin direk yandığınızı görüyorum.
Konut satışları eylül ayında son bir yılın en sert düşüşünü yaşadı.
Ülke genelinde satışlar eylülde yıllık bazda yüzde 22,9 azalırken, kredili satışlardaki düşüş yüzde 43'ü buldu. Peki neden?
Bunları maddeler halinde aktaracağım.
Astronomik İstenen Ev Fiyatları!
Konut satışlarındaki düşüşün en önemli nedenlerinden biri, artan fiyatların talebi düşürmesi.
Vatandaş son dönemde yüzde 80’leri aşan enflasyon karşısında temel ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanırken, konut fiyatları rekor kırmaya devam ediyor.
Merkez Bankası’nın (TCMB) son verisine göre, Türkiye genelinde konut fiyatları temmuzda bir önceki aya göre yüzde 8, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 173,8, arttı.
Bir konutun metrekare başı fiyatı temmuzda 13 bin 936 lira olarak gerçekleşti. Böylece 100 metrekarelik bir konutun fiyatı ülke genelinde ortalama 1,3 milyon lirayı aştı.
Bu fiyat, Sakarya’da 1,1 milyon lirayı, İstanbul'da ise 2,2 milyon lirayı aşmış durumda.
Fiyatlar çok yüksek. İnsanların alım gücünün üzerinde fiyatlar isteniyor şu an. Bu, talebi azaltan en önemli etkenlerden biri..
Kısıtlı Konut Kredisi Kullanımı
Kredili konut satışlarındaki düşüşün ilk nedenlerinden biri, bankaların kredi kullandırımının oldukça kısıtlı olması.
Belli bir birikimi olup, kredi çekerek ev sahibi olmak isteyen vatandaş, istediği miktarda konut kredisine erişemiyor. Bankaların kredi kullandırımı en fazla 500 bin lira ile sınırlı kalıyor.
Bu durum, ticari krediye erişmek isteyen iş dünyası için de geçerli. TCMB, ticari kredi faizlerinin yüzde 18’lere kadar düştüğünü açıklasa da iş dünyası kredi faizleri düştükten sonra krediye erişimlerinin iki kat zorlaştığını aktarmıştı.
Eylül ayı itibarıyla özellikle kredili konut satışlarındaki düşüşün son 16 ayın en düşük seviyesine geriledi..
Kredi kullanımı veya kullandırımı çok ciddi düştü. Artık kredilerde sınırlamalar var, bu da piyasanın hızını düşürüyor. Bunda piyasanın etkisi olduğu kadar BDDK’nın kararları da etkili. Krediye ulaşım zorlaştıkça konut alım rakamları bundan doğal olarak etkileniyor.
Faizler arttı
Kamu bankalarının konut kredi faizleri düşük olsa da kredi kullanımının oldukça kısıtlı olması, özel bankalardaki yüksek faiz oranlarına mecbur bırakıyor. Bu yüzden piyasadaki gerçek faizlerin özel bankaların kullandırdığı yüksek oranlı faizler olduğu belirtiliyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Mayıs ayında konut sektörüne ilişkin destek paketi açıklamıştı. Bu paketteki şartları sağlayanlar için konut kredi faizleri yüzde 0,89-0,99 aralığında değişiyordu.
Sağlayamayanlar için kamudaki konut kredi faizleri yüzde 1,29 iken, özel bankaların konut kredi faizleri ise yüzde 2,03’dan başlayıp, 2,70’i aşıyor.
Ancak, kamu tarafındaki düşük faizli konut kredilerine rağmen kredili konut satışlardaki düşüş eylül ayında yıllık bazda yüzde 43 düştü. Bu, son 16 ayın en düşük seviyesi.
Faizler aslında gösterildiği gibi düşük değil..
Kamu bankalarında konut kredi faizleri 1.29, özellerde ise bunun neredeyse iki katı. Tüketici kamu bankasına gittiğinde düşük faizli krediyi kullanabilirse, oyun kurucu faiz bu olur. Ancak öyle olmuyor.
Kamu bankası 1.29 faizle kredi veriyorum dese de, 2 milyon lira krediye ihtiyacınız varsa en fazla 500 bin lira veriliyor. Yani düşük faiz var ama kredi yok. O zaman gerçek faiz özel bankaların faizi oluyor. Onların faizi de yüksek. Bu da faizler arttı demek.
Sosyal Konut Projesi Konut Satışlarını Durdurdu
Satışların düşmesinde etkili olan bir diğer neden ise, Sosyal Konut Projesi.
500 bin konut ve 250 bin konutluk arsa ve 50 bin iş yerinden oluşacak projenin duyurulmasının ardından talepte bir çekilme gözlendiği, bunun da satışlara düşüş olarak yansıdığı belirtiliyor.
Bu proje, toplumun bazı kesimlerinin konut taleplerinde çekilmeye neden oldu.
Başvuru yapıp kura sonucunu bekleyen büyük bir kesim var, buda konut satışlarını düşüren büyük faktörler arasında..
Bu verileri baz alacak olursak, konutta fiyat artış hızı duraksayacaktır.. Konut fiyatlarındaki artış, duraklama dönemine girecektir.
Hayatı ertelemediğiniz bir hafta geçirmeniz dileğiyle..
