Ülkemiz yine, önemli bir seçim sürecine kilitlendi…
Bu konuda her şey bir rüzgar misali geçmeye hazır…
Böyle olunca ülkeyi yönetecek meclisin çatısı altına seçip göndereceğimiz adaylarda aranılan vasıflara bakma fırsatı dahi yok neredeyse…
Oysa aday adaylarını bir bir araştırıp süzgeçten geçirmek ve layık olanını seçip göndermek için belli bir süreye ihtiyaç vardı…
İçinde bulunulan şartlar seçimde zaman kaybına müsaade etmeyince, partilerde hızlı bir aday adaylığı trafiği yaşanıyor…
Hal böyle olunca bunca aday adayı arasında, ehil olanı seçmek kolay olmayacağa benziyor…
Bu doğrultuda tercihte bulunacaklara kolaylık olması adına istedik ki Osmanlı’da mebus (milletvekili) olacaklarda aranan özellikleri sıralayalım…
Bakarsınız, yararlı oluruz bir ihtimal…
1-Milletvekili adayı, aday olacağı şehirde uzun süreli oturmuş, yaşamış olmalı, halkın mizacını iyi bilmeli. Bir şehirde oturmamış veya çıkıp gideli uzun zaman olmuş adamların bir kere iyi olup olmadığı bilinemez.
2-Şehre yarayacak her türlü kanunu ve o şehir halkının saadetini icap edecek şeyleri düşünüp beğenmeye ve böyle bir araya toplamaya muktedir olmalıdır.
3-Devletin şan ve şerefini düşürmeyecek kadar cahil olmamakla birlikte, sefih de (Zevkine düşkün, uçarı) olmamalıdır. Çünkü kendi malı kendine teslim edilemeyen sefih bir adama bu gibi vazife verilemez.
4-Hükümetin kanunsuz ve haksız işlerini yüzüne beraber söylemek hususunda kimseden korkup çekinmez ve ölmekten bile kaçınmaz, dünya için kimseye müdane etmez olmalıdır.
5-Parayı görünce her şeye boyun eğecek kadar bağrı yufkalardan ve parayı çok sevenlerden olmamalıdır. Yoksa milletin menfaati zayi olmak ihtimali ziyadeleşir ve memleketi açık açık uçuruma sürekler.
6-Memuriyetini muhafaza etmek ve başka bir menfaatini korumak için şuna buna yüzsuyu dökmüş (ağlamış), kendisine haksızlık edenlere göz kırpmış, kendisi haksızlık etmiş olmamalıdır.
7-Rüşvet almış, para ile onun bunun hakkını satmış, mahvetmişlerden de olmamalıdır.
8-Halk içerisinde zulmü, işkencesi olanlardan olmamalıdır.
9-İki sözlü, ikiyüzlü adamlar da milletvekili olamaz.
10-Şunun bunun ayıbını arayan, daima iki kişi arasındaki gizli sırları anlamaya çalışan, hiç yoktan tertip türetenler de aday gösterilmemelidir.
11-Milletvekilliği bittikten sonra kendini idare edecek bir işi veya zenginliği olmayanlar da aday gösterilmemeli. Çünkü bu özellikleri olmayan kişiler hükümetin ayıbını örtüp boyun eğmeye mecbur kalırlar.
Evet…
Böyle dercedilmiş Konya Yusuf Ağa Kütüphanesi katalogunda 9521/2′ sayıyla kayıtlı “İslamiyet ve Meşrutiyet” isimli eserde, Osmanlı’da mebus olmanın kriterleri…
Bu tanıma uyanlar gitsin Meclis-i Mebusan’a diyerek, milletvekili listelerini belirleyecek partilere kolaylıklar dileğiyle Bizim Bahçe’den “Laleler” gönderelim istedik…