'Türkiye'nin birinci sorunudur enflasyon. Hakikaten bugün, enflasyon dediğiniz halk günlük yaşar, halkın birinci sorunu geçim sıkıntısıdır. Esas enflasyon devletleri yıkan bir olaydır. Milletleri içinden bozan bir olaydır. Enflasyon sadece pahalılık olayı da değildir. Ahlakı bozar, borcu olan borcunu ödemez, alacağı olan alacağını alamaz. Hırsızlıktan, soygundan, fuhuşa kadar hemen hemen bütün yolları açar. Toplumun içini bozan bir olaydır.

Evet Rahmetli Süleyman Demirel enflasyonla ilgili yaptığı bu konuşmayı günümüzde daha iyi anlar olduk.

Kendi sektörümle alakalı olarak ev sahibi ve kiracı arasında ki kavganın bizzat şahidiyim..

Son zamanlarda bu kavgaya yeni bir konu daha eklendi..

Bu konu evi kiralarken kiralamanın başında, mülk sahibinin evin zarar görme ihtimaline karşı aldığı teminat anlamına gelen depozito adı altında alınan ücret..

Geniş anlamda depozito konusunu aktaracağım fakat özetle 3 yıl önce evi kiralayan bir kişi misal 1000 TL depozito bedeli ödediğini kabul edersek, şu an bu para ne evde her hangi bir zararı karılıyor, zarar yoksa da kiracının geri aldığı depozitonun bir değeri kalmıyor..

Konuyu başlıkları altında soru şeklinde aktaracak olursak

Depozito İçin Üst Sınır Var mı?

Kiralık ev bulmanın zor olduğu bu günlerde yasal oranın üzerinde depozito talepleri var. Ancak ev sahipleri kiracıdan en çok 3 kira bedeli kadar depozito isteyebilir. Kirası 5 bin lira olan evde depozito 15 bin lirayı geçemez.

Depozito Ödemesi Ne Şekilde Yapılır ?

Depozito konusunda tarafları koruyan bir düzenleme yapıldı. Buna göre, güvence olarak para veya kıymetli evrak verilmesi kararlaştırılmışsa kiracı, kiraya verenin onayı olmaksızın çekilmemek üzere, her banka yapmasa da parayı ‘vadeli bir tasarruf hesabına yatırmak’, kıymetli evrakı ise bir bankaya depo etmek zorunda. Bu adımla, depozitonun enflasyon sebebiyle değer kaybetmesinin önüne geçilmesi amaçlandı. Ancak bunu uygulayan oldukça az. Emlak piyasasında depozitolar genellikle kira gibi banka hesabına yatırılıyor ya da elden veriliyor.

Depozito Döviz Olarak Verilir mi ?

Bu benimde önerdiğim bir uygulama daha sağlıklı..

Kiralamalarda yabancı para cinsi kullanılamazken, depozitoda bu mümkün. Tahliye zamanında da kiracı hangi para biriminden ne kadar ödeme yaptıysa iade alabilir. Önceki gün sosyal medyanın da gündeminde bu konu vardı. Bir ev sahibi, 4 bin lira olan kirayı 9 bin liraya çıkarmak istediğini, anlaşamadığı kiracının evden çıktığını paylaştı. Kiracının 8 yıl önce 850 Euro depozito ödediğini belirten ev sahibi, kur farkı nedeniyle rakamın yükselmesine itiraz etti. Yapılan bu paylaşıma çok sayıda kişi tepki gösterdi. Fahiş zam istendiği halde, depozitonun 8 yıl öncesi kurdan hesaplanmasının adil olmadığı belirtildi. Kanuna göre de ev sahibinin bu talebi mümkün değil.

Kiracı Verdiği Depozitoyu Geri Alamazsa Ne Yapmalı

Eğer kiracı haklı olduğu halde depozitosunu alamıyorsa, icra takibine ya da dava yoluna başvurmalı. İcra yoluna gidilir ve mal sahibinin itirazına rağmen kiracı haklı çıkarsa, bir de yüzde 20 tazminat ödenir.

Eğer kiracı haksız ise de durum tam tersi olur.

Umarım enflasyonun düştüğü, piyasada ki dengelerin oturduğu günler yakındır. Bizde böyle konuları ele almak zorunda kalmayız.

Hayatı ertelemediğiniz bir hafta geçirmeniz dileğiyle..

Samet Hızalan