Herkese merhabalar. D vitamini eksikliği nedir, D vitamini eksikliğinde kimler risk grubundadır, eksikliğinde belirtiler nelerdir, D vitamini eksikliği tedavisi nasıl yapılır? Bu ve bunun gibi D vitamini ile ilgili aklınıza takılan tüm soruları bu hafta inceleyeceğiz.
Geçmeyen kemik ağrıları, kas ağrıları, uykusuzluk, sürekli yorgunluk, depresyona meyilli ruh hali, sırt ağrıları, bitmek bilmeyen saç dökülmeleri, kas güçsüzlükleri, başın terlemesi gibi semptomlara sahipseniz sizde hemen en yakın hastaneye gidip D vitamini düzeyinize baktırmalısınız. Hemen endişelenmeyin çünkü D vitamini tedavisi basit, ucuz ve kolay yollarla haledilebilecek bir tedavidir. Fakat eksikliğinde ısrarcı olur ve tedavi konusunda ihmalkar davranırsanız o zaman sizlere D vitamini eksikliğinde yaşayabileceğiniz sorunlardan bahsetmek istiyorum.
Önceleri sadece yağda eriyen bir vitamin olarak bilinen D vitamini, günümüzde yapılan çalışmalar ışığında deride kolesterolden köken alan kalsiyum ve fosfor metabolizması ile yakından ilgili bir hormon olduğu kabul edilmektedir. Güneş ışığının deri ile doğrudan teması ile vücudumuzda sentezlenmektedir. D vitamini eksikliğinin oluşmasındaki bazı nedenler yetersiz güneş ışığını alımı, güneş kremi kullanımı, koyu ten rengi, kapalı giyinme tarzı, vücuttaki emilim bozukluğu hastalıkları, diyetle yetersiz D vitamini alımı şeklinde sıralayabiliriz. Yaşlılarda deride sentezlenen D vitamini miktarları oldukça düşük olduğundan sıkça kontrol edilmeli ve gerekli durumlarda müdahale edilmelidir. Yüksek risk grubunda yaşlıların yanı sıra obez bireyler, gebe ve emziren kadınlar da bulunmaktadır. Özellikle gebeliğin 12. haftasından sonra yapılacak D vitamini tedavisi bebeğin sağlıklı bir şekilde doğmasında büyük rol oynamaktadır.
D vitamini somon, sardalya, uskumru gibi yağlı balıklarda ve yumurta sarısında bulunur. Fakat besinlerle alınan D vitamini miktarı ihtiyacımızın ancak %20'sini karşılar. D vitaminin vücudumuzda kullanılmasını sağlayan ve ihtiyacımızın %80'ini karşılayan etmense güneştir. Saat 10.00 ila 15.00 arasında güneş ışınlarının geliş açısı derimizde D vitamini üretimi için ideal saatlerdir. D vitamini sentezi için güneşin doğrudan deriye temas etmesi gerekmektedir. Dolayısıyla güneş kremi D vitamini üretimini engelleyebilmektedir. Özellikle güneş ışınlarının dik geldiği saatlerde güneş kremi kullanmadan güneş altında durmak cilt kanserlerine yol açabileceğinden, bu sürenin kısa tutulması, yaklaşık 5-15 dakikalık bir süreç D vitamini için yeterli olacaktır. Haftada 2-3 defa el, yüz ve kolları güneşe tutmanın vücudun D vitamini ihtiyacını karşılamak için yeterli olduğunu ortaya koyan çalışmalar mevcuttur.
D vitamini eksikliği çocukluk yaşlarında ortaya çıkabilecekken, yetişkinlik döneminde de ortaya çıkabilir. D vitamini eksikliğinde tabiri caizse buz dağının birde görünmeyen kısmı vardır. Obezite, depresyon, romatoid artrid, Tip 2 diyabet, hipertansiyon, şizofreni, otizm, kanser çeşitleri (kolon, meme, prostat, pankreas) gibi hayati ve ciddi hastalıkların sebebi D vitamini olabilir.
Kas ve kemik sağlığında D vitamini çok önemli bir role sahiptir. Kalsiyum ve
fosforun bağırsaklardan emilimine yardımcı olmakla beraber kemiklerin sağlığı üzerine de katkıda bulunur. Bu nedenle D vitamini kas ağrılarını, kemik ağrılarını, kronik yorgunluğu ve osteoporozu önleyebilmekte ve tedavi edebilmektedir.
Bağışıklık sisteminde hayati bir öneme sahip olan D vitamini astım, Tip 1 diyabet, MS gibi rahatsızlıkların tedavisinde kullanılabilmektedir.
D vitamini normal ve kanserli hücrelerin büyümesini kontrol etmektedir. Bundan dolayı özellikle kolon, prostat, pankreas ve meme kanserlerinin önlenmesinde ve
tedavisinde önemli bir rol oynayabilmektedir.
Pankreasta insülin üreten hücrelerin insülin üretimini uyarmaktadır. Tip 2 diyabetin önlenmesi ve tedavisinde kullanılır.
D vitamini eksikliği hipertansiyon, böbrek hastalığı ve kalp yetmezliğine yol açabilir. Ayrıca eksikliği bireylerin ruhsal dengesini etkileyerek depresyona yol açabilir.
D vitamini düşüklüğü vücutta kalsiyum düşüklüğüne sebep olabilir. Dolayısıyla osteoporoz oluşmasında etkili olabilir veya oluşmuş olan hastalığın ilerlemesinin nedeni olabilir. Kemiklerdeki güçsüzlük sebebiyle kırık riskini artırır.
Bu hafta vücudumuzda D vitamini eksikliğinin nasıl ciddi sonuçlar doğurabileceğini inceledik. Kış mevsiminin yavaş yavaş bittiği bu dönemde sizde D vitamini kontrolünüzü yaptırmayı unutmayın. Sağlıcakla kalın.
Pazartesi başlanan diyetlerin devamının gelmesi temennisiyle, sağlıklı haftalar dilerim.
Online beslenme danışmanlığı ve sorularınız için mail adresim: [email protected]
