Hz. Âişe"den rivayet edildiğine göre, Hz. Peygamber (sav) çirkin isimleri değiştirirdi.
(T2839 Tirmizî, Edeb, 66)
Ebu"d-Derdâ"dan rivayet edildiğine göre, Resûlullah (sav) şöyle buyurmuştur: “Siz kıyamet günü kendi isimlerinizle ve babalarınızın isimleriyle çağırılacaksınız. Öyleyse güzel isimler koyun. ” (D4948 Ebû Dâvûd, Edeb, 61)
Çocukların anne babaları üzerinde hakları vardır. Bu haklardan biri de güzel isim konulmasıdır. Peygamber Efendimiz (sav) zihinde olumlu çağrışım bırakan ve güzel anlam ifade eden isimler koymamızı ve çocuğa güzel isimlerle hitap etmemizi tavsiye etmiştir.
İsim, kişinin karakterini belirleyen faktörlerden biridir. İsim; kişinin, başkalarına karşı kendisini tanıtarak samimi ilişkiler kurmasını sağlar ve kişiyi diğerlerinden ayırt etmeye yarar.
Peygamberimiz (sav), sahabelerin isimlerinden manası güzel olmayanları değiştirmiştir. Bazılarına da hoşlarına gidecek lakaplar takmıştır. Kişinin hoşuna gitmeyecek ve kişiye zarar verecek türde olan lakapları veya isimleri yasaklamıştır.
Peygamber Efendimiz (sav), Mescid-i Nebevi’nin aydınlatılmasında görevli olan ‘’Fetih’’ isimli sahabeye ‘’Serrac’’ (ışık saçan) ismini vermiştir. Örneğin ‘’Asi’’ ( isyankar) isminin yerine ‘’Muti’’ (itaat eden) ismini koymuştur. Peygamber Efendimiz (sav), sadece Müslümanlara değil, müşriklere de isimler vererek onları hayra davet etmiştir.
Evlatlarımıza güzel manalı ve güzel çağrışım yapan isimler koymalıyız. Evlatlarımıza güzel ve Allah’ın seveceği isimlerle hitap edersek, onlar da ona göre olacaklardır. Zira isimler kişinin karakterini etkiler. Kişi sık duyduğu bir kelimeden etkilenerek o kelimeye uygun olarak davranmaya başlar. NLP (Zihin Dili Programı)… Kısacası ne dersen o olur…
Evlatlarımıza evlat olduğunu unutturacak isimler veya lakaplarla hitap etmemeliyiz. Günümüzde duyduğumuz bazı hitap sözcükleri yeni neslin yetişmesinde endişelenmemize sebep oluyor. Çünkü çocuklar dört yaşında hitap kelimelerini fark etmeye başlar. Çocuklar hitap kelimelerinin manasını kavramaya başladığında böyle abartılı kelimelere anlam veremez. Kendisinin anne ya da baba olmadığı halde ‘’annecim – babacım ‘’ diye hitap edilen çocuk, durumu fark ettiğinde güven kaybı yaşar. Düşünme yetisi geliştiğinde çocuk tepkisini ‘’ senin annen ben değilim senin annen anneannem ‘’ diyerek dile getirebilir. Aşkım, hayatım, sevgilim, canım, annecim, babacım, bebeğim, prensesim, prensim, aslanım, kahramanım gibi sözcükler çocuğun psikolojisini etkiler. Sağlıklı kişilik gelişimini engeller ve çocuğun ben merkezli olarak kendini diğerlerinden üstün görmesine sebep olur. İleriki yaşamında başkalarına değer vermeyerek sosyal ilişkilerinde sıkıntı yaşar. Ayrıca abartılı kelimelerle hitap edildiğinde altında ezilir, anlam kargaşası yaşar, şımarık ve bencil olur. Çünkü anne baba kimliği ile çocuk olma kimliği karışmıştır.
Anne ise anne, baba ise baba olunmalı. Çocuğun masum dimağı karıştırılmadan, aradaki mesafe korunmalıdır. Çocukluk dönemlerinde çocukların en çok ihtiyaç duyacakları duygu güven duygusudur. Bunun için de sahiplenilmek ister. Sahiplenme için bir otorite gerekir. Çocukla aynı seviyede hissettirecek kelimeler bu otoriteyi sarsacağı için çocuk , güven problemi yaşar. Eğer çocuk anneyi veya babayı olması gereken yere oturtamazsa, ilişkilerde sorunlar oluşmaya başlar. Aradaki saygı seviyesi olması gerekenin dışına çıkar. Çocuk saygı duyduğu kişiden öğrenmeye açık olur. Oysa kendimizi çocukla eşit seviyede gösterirsek bir süre sonra çocuğa söz geçiremez hale geliriz. Bir çocuğa bebeğim dediğimizi düşünelim. O çocuğun bebeklikten çıkması, bebekçe davranışları bırakması ve birey olmaya yönelik davranışlar geliştirmesi beklenilebilir mi?...
Çocuklar, en çok kendi isimleriyle hitap edilmesinden hoşlanır. İsmi dışında bir hitap kelimesi kullanılacaksa, doğru olan kelimeler ‘’Yavrum, kuzum, evladım, çocuğum, oğlum, kızım, canım vb. ‘’ olmalıdır. Bu tarz kelimeler hem sevginizi ifade eder hem de doğruluk taşır. Kişilik özelliklerini oturtmasında çocuklarımıza olan hitaplarımız önemlidir…
Çocuklarınızın kendine ve ebeveynine güven duyarak sağlıklı gelişmesini istemiyorsanız onlara ‘’ aşkım, sevgilim vb. isimlerle hitap edin!..