Peygamber Efendimiz (sav) şöyle buyurmuştur: ‘’Çocuğunun senin üzerinde hakkı var.’’ ( Müslim, Sıyam, 183)
" (Rubeyyi' bnt. Muavviz anlatıyor:) Biz aşure orucunu tutardık, çocuklarımıza da tuttururduk. Oruçlu çocuklarımıza boyalı yünden oyuncaklar yapardık. Biri acıkıp yemek isteyerek ağlayınca iftar vakti olana kadar oyalanması için ona bu oyuncakları verirdik." (Buhari, Savm, 41)
Oyuncakların, çocukların gelişim sürecinde önemli bir yeri vardır. Oyun, çocuğun zihnini ve bedenini geliştiren bir aktivitedir. Oyuncaklar da bu aktiviteyi destekler nitelikte olmalıdır. Eğer yaşına uygun doğru oyuncaklar seçilmezse çocuğun, hem beden hem de zihin gelişiminde sıkıntılar oluşur. Oyun, çocuğun ilk iletişim şeklidir. Bu iletişimde oluşan aksaklıklar çocuğa zarar verir.
Çocuk, oyuncaklar sayesinde hayatı deneyimler. Bu sebeple; oyuncak seçerken çocuğun hayatını etkileyeceğini unutmamalı ve çocuğu,doğru ve sağlıklı biçimde geleceğe taşıyacak oyuncaklar seçilmelidir. Oyuncak seçerken sağlığa zarar vermeyen maddeden ve cinsten olmasına, yaşına uygun olmasına ve ruhunu zedeleyici olmamasına dikkat edilmelidir. Çocuğun oynadığı oyunlar, onun hayatında, bir eşyayı kullanabilme ve problem çözme yeteneğini geliştirmelidir. Bu sebeple her şeyde olduğu gibi, oyuncak seçiminde de ‘’gelecekte zararı veya yararı ne olur ‘’diye düşünülmeli ve çocuğun gelişimine yararı olacak oyuncaklar alınmalıdır.
Ne yazık ki günümüzde bir çok şeyi biliyor görünüyoruz fakat seçimlerimizi hızlı yapıyor ve sonuçlarını düşünmeden hareket ediyoruz. Yeni doğacak olan evladımız için her konuda hassas davrandığımız gibi ona alacağımız oyuncaklarda da hassas davranıyor ve düşünmeden hiçbir şey almıyoruz. Oysa bu farkındalığımız uzun sürmüyor. Çocuğumuz büyüdükçe dikkatimiz dağılıyor. Farkında olmadan ve üzerinde düşünmeden seçimler yapıyoruz. Bazen sadece çocuk istedi diye alırken, bazen de hoş göründüğü için alabiliyoruz…Aldığımız oyuncaklar gelecekte çocuğumuzun karakterini geliştirecek. Biz bunun farkında ve bilincinde olmazsak evladımız, ileride karşımıza acaba nasıl bir birey olarak çıkacak?..
Örneğin çocuğumuza bir oyuncak tabanca almışsak , bu oyuncağı insan öldürmede değil, sadece yanlış davrananları durdurmak için kullanan polis veya asker statüsünde davranmasını da öğretmeliyiz. Eğer o oyuncağı aldıktan sonra nasıl ve nerede kullanacağını öğretmemişsek, çocuk onu hırsızlık için banka soymada veya katil olmada kullanabilir ve karakteri böyle gelişebilir. Televizyonda veya bilgisayarda gördüğü kötü örneklere hayran olup onlar gibi davranmayı öğrenerek oyuncaklarını o yöndeki eğitiminde kullanabilir. Örneğin evladımıza birkaç araba almışsak bu arabaları birbirine çarpıştırarak kaza yaptırmasının ve bunun sonucunda mutlu olmasının bilinç altına nasıl yerleşeceğini düşünmeliyiz. Çocuk, arabaları çarpıştırıyorsa, bunun sonucunda bazı insanların canlarının yanacağını ve acılar çekileceğini öğrenmeli. Çocuğumuzun davranışlarının sonuçlarını düşünebilmesi ve merhameti öğrenmesini sağlayacak öğretici oyunlar kurmalıyız. Oyuncak arabayı en faydalı nasıl kullanacağını öğretmek gerekir. Ancak bu şekilde, davranışlarının sonucunu önceden düşünüp tedbir alan evlatlar yetiştirebiliriz. Çocuğun eline oynaması ve vakit geçirmesi için verdiğimiz her şey bir amaç dahilinde olmalıdır. Evladımızın tertemiz, merhametli dimağını bozmamalıyız. Gelecekte kendi ailesine dahi merhamet etmeyen bireyler olmasını sağlayacak davranışlar geliştirmesinin müsebbibi olmamalıyız.
Oyuncaklar çocuğun, kıymet verdiği ilk şahsi mallarıdır. Bu konuya da önem verilmeli ve oyuncaklarını arkadaşlarıyla paylaştığı zaman daha güzel oyunlar kurularak daha mutlu olabileceği de öğretilmelidir. Paylaşmayı öğreteceğiz derken çocuğun kalbinin kırılmaması da önemlidir. Çocuğun en çok kıymet verdiği bazı oyuncakları olabilir. Bu özel oyuncakları her çocuğun yanına çıkartmak istemeyebilir. Zarar verdiğini daha önceden keşfettiği bir çocuğa özellerini vermesini isteyemeyiz. Onları ancak güvendiği arkadaşları ile paylaşmak isteyecektir. Kendimizin de özel eşyalarımızı herkesle paylaşmıyor olduğumuzu unutmamalı ve çocuğumuza anlayışlı olmalıyız. Gezmeye gideceğimiz zaman da mutlaka yanımızda birkaç oyuncak götürülmeli ki ev sahibi çocuk ta, endişe hissetmeden kendi oyuncaklarını paylaşabilsin. Bu davranışımız, çocuğumuzun ileride kıskanç biri olmasını da engelleyecektir…
Oyuncakları seçerken edebe, ahlaka uygun olmasına da dikkat etmeliyiz. Evlatlarımıza aldığımız oyuncaklar, onların hayal dünyalarını geliştirecek ve ileriki yaşları için hedefler belirlemelerini sağlayacaktır.
Evlatlarınızın merhametsiz ve umursamaz bir kişiliği olmasını istiyorsanız, vakit geçirdikleri oyuncakların hayatlarını nasıl etkileyebileceğini düşünmeyin!..
