Maketten konut satışında satış vaadi sözleşmesinin noter huzurunda düzenlemesi zorunlu ama noter ücretleri o kadar yüksek ki.. Kanun çıkalı neredeyse iki yıl olmasına rağmen bu düzenleme uygulanamıyor uygulansa da tüketiciye büyük bir maddi külfet yüklüyor.
6502 sayılı Tüketici Kanunu’nun 41. maddesine göre
“Ön ödemeli ( maketten) konut satışının tapu siciline tescil edilmesi, satış vaadi sözleşmesinin noterde düzenlemesi zorunludur. Aksi halde satıcı sonradan sözleşmenin geçersizliğini tüketicinin aleyhine olacak şekilde ileri süremez. Satıcı, geçerli bir sözleşme yapılmış olmadıkça tüketiciden herhangi bir isim altında ödeme yapmasını veya tüketiciyi borç altına sokan herhangi bir belge vermesini isteyemez.”
Anlaşıldığı üzere ilgili kanun maddesine göre sözleşmeyi noterde yapmazsan geçersiz ve hukuksuz olur.
Şimdi duruma bakalım…
Tapu alım satım masrafı kadar tutan noter ücreti ne yazık ki inşaat firmalarını hukuksuz iş yapmak zorunda bırakırken maket üzerinden ev alan tüketiciyi de büyük risk altına sokuyor. Uygulamada inşaat firması noter ücretini konut alan tarafa yüklüyor. Yüksek noter masrafını ödemekte zorlanan tüketici ise satış vaadi sözleşmesini noterde düzenlemekten kaçınıyor.
Noter ücretinin yüksek olmasından dolayı bu maliyet satıcı tarafından ödenecek olsa bile konut alıcısına bir şekilde yansıyor. Sonuçta tüketiciye yüklenmesi kaçınılmaz olan noter masrafının kaldırılması en fazla matbu ve standart bir rakama çekilmesi lazım. Aksi halde hukuka aykırı sözleşmelerle satışa devam edileceğinden tüketici risk altına girecek, yüklenici firma ise hukuka aykırı hareket etmiş olacaktır.
Durumun vahametini bir örnekle anlatayım. 300 bin liraya satın alınan konutun tapu alım satım masrafının yüzde 2’si ni alıcı ödüyor. Bu da 6 bin TL’ye isabet ediyor. Satış Vaadi Sözleşmesi noterde düzenlendiğinde ortalama yüzde 2 yani 6 bin TL de noter ücreti tutuyor. Toplam maliyet böylece iki katına çıkıyor.Tapu alım satım harcını ödemenin yanında bir o kadar noter ücretinin tüketici tarafından ödenmesi ev sahibi olmaya çalışan vatandaşın haliyle belini büktüğünden tüketici bu işlemi yapmaktan imtina ediyor ve büyük bir risk altına girmiş oluyor. Bu nedenle noter ücretinin bir an önce kaldırılması lazım. İşlem noter huzurunda matbu ve sembolik rakamlar yapılabilir. 150- 200 TL gibi..
Günümüz koşullarında yüksek ev fiyatlarını göz önünde bulundurduğumuzda noter maliyeti bir araba parasına denk geliyor. Ev alırken mecburi olarak bir de araba kadar maliyete katlanmak zorunda olduğumuz bu yanlıştan bir an önce dönülmesi gerekiyor. Hayatı ertelemediğiniz bir hafta geçirmeniz dileğiyle..