Savarona, 28 Mart 1931'de denize indiğinde dünyanın en büyük yatı olan, günümüzde de en büyükler arasında bulunan Türkiye'nin Ertuğrul yatından sonraki Cumhurbaşkanlığı yatı. Yatın sahibi Türkiye Cumhuriyeti Devleti'dir. 2038 yılına dek, 49 yıllığına armatör Kahraman Sadıkoğlu'na kiralanmıştır. 2013 yılının sonralarında dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatıyla Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca kiralık bulunduğu iş adamı Kahraman Sadıkoğlu'ndan devri alındı ve Türkiye'de ve yabancı ülkelerde gerçekleştireceği toplantı ve görüşmelerde prestij amaçlı olarak değerlendirilmek üzere bakım ve restorasyonu yapıldı. Yenilemenin ardından yatta ilk resmi resepsiyon Mart 2015'te gerçekleşti.

TARİHİ

Adını Hint Okyanusu'nda yaşayan Afrika kuğusundan alan gemi, 1931 yılında Gibbs & Cox tarafından, Brooklyn Köprüsü'nün mühendisi Amerikalı John A. Roebling'in mirasçısı Emily Roebling Cadwallader için tasarlanmıştır. İç tasarımı Donald Starkey Designs, dış tasarımı Cox & Stevens, deniz mühendisliği ise Cox & Stevens ve Diana Yacht Design B.V. tarafından yapılan gemi, Blohm & boss tarafından Hamburg'da inşa edilmiştir. Geminin toplam maliyeti 4 milyon $ (Haziran 2015 eşdeğeri 58.5 milyon $) olmuştur. Gemi, vergi sebepleriyle Cadwallader çifti tarafından ABD'ye sokulamayınca Hamburg'a geri döndü.

Savarona, 23 Şubat 1938'de Türk hükümeti tarafından 1.2 milyon $ (Haziran 2015 eşdeğeri 19.4 milyon $) karşılığında satın alınarak sağlığı gün geçtikçe kötüleşen Mustafa Kemal Atatürk'e hediye edilmiştir. Atatürk, ölümünden önce gemide sadece 56 gün vakit geçirmiştir.

Yat, II. Dünya Savaşı boyunca İstanbul Boğazı'nda Kanlıca Koyu'nda demirli kalmıştır. 1951'de Güneş Dil adıyla eğitim gemisine çevrilmiştir. Savarona, 3 Ekim 1979'da Heybeliada'da demirliyken makine dairesinde çıkan yangın sonucu büyük hasar aldı. Gölcük Tersanesi'nde 6 ay boyunca onarıldı ve tekrar eğitim gemisi olarak hizmet vermeye başladı, ancak bir süre sonra tekrar hizmetten alındı. Yangından kurtarılan bazı eşyaları 1986'da İstanbul Deniz Müzesi'ne devredildi

1989 yılında gemi hurdaya çıkartıldı, ancak haberin basında yer alması sonrasında Savarona, 49 yıllığına Türk iş adamı ve armatör Kahraman Sadıkoğlu tarafından kiralandı. Sadıkoğlu'nun firması, Tuzla tersanesinde üç yıllık onarım sürecinde 45 milyon dolarlık harcama ile gemiyi tamamen yeniledi. Orijinal buhar türbini motorları sökülerek, yerine modern Caterpillar dizel motorlar takıldı. Yenilenen gemi, ünlü ve önemli konukları ağırlamak ve Atatürk'ün anısını yaşatmak amaçlarıyla kullanıma alındı.

2013 yılının sonraların da dönemin Başbakanı, Türkiye Cumhuriyetinin 12.Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatıyla Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca kiralık bulunduğu iş adamı Kahraman Sadıkoğlu'ndan devri alındı ve Türkiye'de ve yabancı ülkelerde gerçekleştireceği toplantı ve görüşmelerde prestij amaçlı olarak değerlendirilmek üzere bakım ve restorasyonu yapıldı. Bakanlık tarafından 10 ay süren restorasyon ve bakımın ardından devlet büyüklerinin tarihi toplantılarında ve önemli kabullerinde kullanabilmesi için son aşama olan "tecrübe seferinden de başarıyla döndü. İstanbul Kuruçeşme Limanı'nda demirli bulunan Atatürk'ün yadigarı yat, tarihine yakışır şekilde devlet büyüklerinin Türkiye'de ve yabancı ülkelerde gerçekleştireceği toplantı ve görüşmelerde prestij amaçlı olarak değerlendirilmek üzere hazırlandı.

Tarihi yat, önemli konuklarını ağırlamadan önce "tecrübe seferi" için Kuruçeşme Limanı'ndan demir aldı. Vatandaşların meraklı bakışları altında bütün ihtişamıyla İstanbul Boğazı'ndan geçen yat, Avşa'ya gitti. Halen dünyanın en güzel yatlarından biri olma özelliğini koruyan Savarona, seferini başarıyla gerçekleştirdi. Savarona'nın tecrübe seferine, Anadolu Ajansı (AA) ekibi de eşlik etti. Başta Atatürk'ün kaldığı oda olmak üzere bütün odaların ve diğer birimlerin tek tek elden geçirildiği yat, bütün ihtiyaçlara cevap verecek şekilde hazırlandı. Yatın bakımında ince elendi sık dokundu. Savarona'nın elektronik tesisatı ve cihazları başta olmak üzere lüzum görülen kısımları yenilendi, her yeri boyandı. Savarona, son teknolojiyle de donatıldı. Gemide dinlenme salonu ve süitlerin yanı sıra Türk ve dünya mutfağından yemeklerin yapılabildiği son teknoloji ile donatılmış mutfak da yer alıyor. Koltuk grupları ile bir piyanonun süslediği geniş salonu ise gerektiğinde oturma, gerektiğinde yemek, gerektiğinde ise geniş katılımlı toplantılar için düzen alınabilecek şekilde düşünüldü.

Savarona'da en çok ilgiyi Atatürk'ün kaldığı oda çekiyor. Atatürk'ün 55 gününü geçirdiği odaya, söz konusu dönemde çalışma odası olarak kullandığı bölümden girilebiliyor. Odaya girişte sağda "Atatürk" yazılı tabela göze çarpıyor. Atatürk'ün çalışma odasında fotoğraflarından oluşan albümler, çok sayıda kitap ve Savarona'ya ait yazılı belgeler bulunuyor. Mustafa Kemal'in odasına girince her şeyin o döneme uygun şekilde yerleştirildiği görülüyor. Selanik'te kullandığı belirtilen ahşap karyolası ve yatağı, ziyaretçileri tarihi bir yolculuğa çıkarıyor. Atatürk'ün fotoğraflarının da yer aldığı odada üzerinde MKA yazılı sigarasının yanı sıra mendili ve eldiveni dikkati çekiyor. Atatürk'ün el yazısının yer aldığı tabloyla Cumhurbaşkanlığı forsu, bardakları, bastonu da odada bulunan diğer eşyalardan bazıları. Geminin güvertesine çıkış noktasında bulunan ve Savarona'ya ait o dönemden kalma tek belge olan kroki de gözlerden kaçmıyor.

DONANIMLAR

Savarona'nın donanımları arasında yüzme havuzu, Türk hamamı, orijinal tasarımından beri korunan 86 metrelik altın işlemeli büyük merdivenler, sinema salonu ve Atatürk'ün şahsi eşyalarının yer aldığı kütüphane bulunmaktadır. Kiralama anlaşmasına göre gemi, mürettebat dahil ancak provizyonlar hariç olarak kiralanmaktadır.

Özellikler]

Uzunluk: 1949: 349,5 ft (106,5 m) su hattı - 408,5 ft (124,5 m) toplam; 2010: 408 ft (124 m) su hattı - 446 ft (136 m) pupadan burun direğine

Genişlik: 1949 ve 2010: 53 ft.

Su çekimi: 1949: 20'6" ortalama; 2010: 20 ft.

Tonaj: 1949: 5,710 ton; 2010: 4,646 gross ton

Motorlar: 1949: 6 oranlanmış türbin, 2 şaft, 10,750 h.p.; 1993: 2 × 3,600 h.p. Caterpillar 3608 dizel motoru

Kazanlar: 1949: 4 su tüplü, 400 lb. çalışma basınçlı, fuel oil kazanı

Hız: 1949: 18 knot (tasarımda 21); 2010: 15.5 knot seyir, 18 knot maksimum

Menzil: 1949: 15 knot ile 9,000 mil

Mürettebat: 1949: 79; 2010: 44

Odalar: 2010: 17 duble suit

Silahlar: 1949: 2 3-pdr. deniz topu

Savarona’nın VIP misafirleri

Savarona’nın VIP misafirleri arasında Monako Prens Rainier, Galler Prensi Birleşik Krallık tahtının 1. Veliaht Prens Charles, Brunei Sultanı Hassanal Bolkiah, İspanya Kralı Juan Carlos, Prenses Diana, Modacı Valentino, Claudia Schiffer, Nicole Kidman, Elizabeth Hurley, Sharon Stone, Hugh Grant, Tom Cruise ve Gérard Depardieu bulunuyor. .

Kaynak:

https://tr.wikipedia.org/wiki/MV_Savarona