Özgürlük: herhangi bir kısıtlamaya, zorlamaya bağlı olmaksızın düşünme veya davranma, herhangi bir şarta bağlı olmama durumu, serbestî.
Sözlükteki karşılığı bu...
Bu günlerde en moda sözcük. Özgürlük. Pek iyi de nedir özgürlük? Aklına inandığımız insanlar nasıl tarif etmişler bu kelimeyi .Öyle ya hepimizi istediği ve büyüklerimizden en fazla talep ettiğimiz şey veya ne ise .Bir türlü buraya bir kelime bulamadım. Öyle ya ne olduğunu bilmeden istemek tuhafıma gitti. Derlerse ki ne istediğinizi biliyor musunuz? Bir tarif edin bakalım. Ne diyeceğimi bilmem gerekiyor. Bir kelime olarak talebimiz özgürlük. Bakalım nasıl izah etmişler bu kelimeyi. Önce bu kelimeyi detaylandırmışlar. Ben bulabildiklerimi aşağıya aktardım.
İrade özgürlüğü, ferdi özgürlük, politik özgürlük, ifade özgürlüğü, ahlaki özgürlük, düşünce özgürlüğü, kanaat özgürlüğü, bilim ve sanat özgürlüğü, basın özgürlüğü, din ve vicdan özgürlüğü, yerleşme ve seyahat özgürlüğü, toplantı hak özgürlüğü, örgütlenme özgürlüğü, hak arama özgürlüğü gibi.
Sonra da denmiş ki fertler bu özgürlüklerin nasıl kullanılacağı anayasamızca kendilerine tanınan haklarını meşru yollardan arama hürriyetine –özgürlüğüne -sahiptir.
Ferdi kendi başına bırakmamış. Anayasa ve kanunlarla bunların çerçeveleri belirlenmiş. Bu kanunların dışındaki kullanımları suç saymış.
Bu izaha göre TDK sözlüğünde tarif edilen özgürlükteki her hangi bir şarta bağlı olmama durumu ile çelişmektedir diyebilir miyiz? Siz de benim gibi düşünüyorsanız sözlük ifadesinin değişmesi gerekmektedir. Bana göre o ifadede keyfilik vardır gibi.
Özgürlüğü bazı filozoflar felsefi olarak izah etmeye çalışmışlar. Tariflerini de şöyle özetleyebiliriz “kendi hareketlerini kontrol edebilme niteliği“ dir denmiş.
Ferdin özgülüğü ile toplumun özgürlüğü ayrı ayrı mütalaa edilebir mi? Çok zor. Çünkü birey toplumdan bağımsız olamaz. Halk özgür olmak istemedikçe onun içinde yoğrulan ve halk tarafından eğitilen birey de özgürlük talep etmez.
Ufak bir parçası olduğumuz insanlık ve onun da parçası olduğu varlığın “kendi kararlarını” verebilmesi nasıl ve ne kadar mümkündür? Verilen bu kararın doğruluğu veya eğriliğinin ölçüsü ne olacaktır? Bunu izah edebilene rastlamadım. Çoğu da hür iradenin teşekkülünde bireyin dışarıdan etkilenmemiş olma; engellenmemiş olma; zorlanmamış olma durumuna özgürlük adını vermişler. Bu mümkün mü? Gördüğü bir rüyanın tesirinden aylarca kurtulamayan insan beyni bunu nasıl başaracak? Bazı şeyleri çözebilmemiz için düşünmesini öğrenmemiz lazım gibi geliyor? Bunun için de neye inanıyorsak onu çok iyi bilmemiz lazım. Birilerinin anlattıkları ile değil öğrendikten sonra kararları kendimizin verebilmesi ve bazı kelimelerin içini doldurmamız gerekmektedir. Yukarıdaki özgürlüğün çeşitlerini anlatırken birini isteme veya reddetme hakkımız var mı ? Yoksa özgürlük bunun toplamı mıdır? Bilmiyorum. Eğer önerileriniz veya ilave etmek istedikleriniz varsa sütün açık gönderin yayınlayalım. Ben içinden çıkamadım. İsterken özgürlük nedir derlerse cevabını veremeyeceğim gibi geliyor bana . Aklım başka kalbim başka bir şeyler söylüyor.
ALINTILAR
Havaya atılan bir taş düşünebilseydi kendi isteğiyle yere düştüğünü sanırdı. Baruch Spinoza
Özgürlüğün bir anlamı varsa bu, insanlara duymak istemediklerini söyleme hakkıdır. George Orwell
İnsanın özgürlüğü; istediği her şeyi yapabilmesinde değil, istemediği hiçbir şeyi yapmak zorunda olmamasındadır. Rousseau
