FODMAP diyeti, gaz, şişkinlik, diyare (ishal), kabızlık, karın ağrısı gibi değişen bulgularla kendini gösteren IBS (Irritabl bağırsak sendromu) tedavisinde uygulanmaktadır. Bu diyette FODMAPs olarak bilinen kısa zincirli ve fermente edilebilir karbonhidratlar diyette kısıtlanmaktadır.
FODMAP Nedir?
FODMAP; Fermente Edilebilir Oligo-, Di-, Mono-sakaritler ve Polioller’in kısa adı olarak bilinmektedir. Her biri birer karbonhidrat türüdür. Üstelik bu karbonhidratların sindirilerek kana karışması mümkün olmazken, bağırsak bakterilerinin birçoğunun yer aldığı bağırsağın uç noktasına kadar sindirilmeden aktarılmaktadır. Bağırsak bakterileri sonrasında bu FODMAP’ları yakıt amacıyla kullanmakta, hidrojen gazı üretmektedir.
FODMAP Diyetinin Faydaları Nelerdir?
FODMAP diyeti, bu karbonhidratlara hassasiyeti olan bireylerde son derece faydalı olan bir beslenme şeklidir. Özellikle de irritabl bağırsak sendromuna sahip hastalar açısından önemli bir yere sahip olan bu beslenme şekli, semptomların büyük ölçüde azalmasını ve yaşam kalitesinin artırılmasını sağlayabilmektedir.
FODMAP Diyetinde Neler Tüketilmesi Gerekir?
Bu türden beslenme programının amacı FODMAP içeren besinlerin tüketimini tamamen ortadan kaldırmak değildir. Sindirim sistemi problemlerine neden olan karbonhidratları minimuma indirgeyerek semptomları hafifletebilmek mümkündür.
FODMAP diyetinde tüketilebilecek pek çok farklı faydalı besin bulunmaktadır. Bu besinlerden bazıları şunlardır:
Et, balık, yumurta
Greyfurt, muz, kivi, limon, mandalina gibi meyveler
Badem, kaju, fıstık gibi kuruyemişler
Laktoz içermeyen süt ürünleri
Pekmez, akçaağaç şurubu gibi tatlandırıcılar
Biber, havuç, kereviz, yeşil fasulye gibi sebzeler
Mısır, yulaf, kinoa gibi tahıllar
Su, kahve, çay gibi içecekler
Düşük FODMAP diyeti hasta tarafından etkin bir şekilde uygulandığında ilk 6-8 haftada olumlu etki görülmektedir. Fodmap diyeti uygularken yeterli lif alımı sağlanamamaktadır.
FODMAP Diyetinde Uzak Durulması Gereken Besinler:
Diyetten çıkarılması gereken besinler:
Oligosakkaritler (frukto-oligosakkaritler, galakto-oligosakkaritler): buğday, çavdar, buğday unundan yapılan yiyecekler (makarna, ekmek…), soğan, sarımsak, pancar, enginar, bezelye, börülce, barbunya, kurufasulye, soya, antep fıstığı, kaju fıstığı
Fruktoz ve polioller: kuşkonmaz, karnabahar, kereviz, mısır, mantar, tatlı patates, elma, armut, şeftali, böğürtlen, vişne, hurma, olgun muz, mango, nektarin, karpuz
Laktoz içeren süt ve süt ürünleri
Şekersiz sakızlar, asitli içecekler, tatlandırıcı içeren gıdalar
Soslar ve domates ürünleri, çeşniler, hazır çorbalar, şarküteri ürünleri