Çölyak hastalığı olarak da bilinen glutene duyarlı enteropati, buğday, arpada ve çavdarda bulunan bir protein olan glutene duyarlılıkla karakterize edilen bir otoimmün hastalıktır.
Çölyak hastalığı olan kişiler gluteni tükettiğinde, ince bağırsak zarına zarar veren bir bağışıklık tepkisini tetikler. Sonuç olarak çölyak hastalığının doğru yönetimi, semptomları ve uzun vadeli komplikasyonları önlemek için sıkı bir glutensiz diyeti içerir. Çölyak hastalığı olan bireylerde beslenmeye şu şekilde yaklaşılmalıdır:
Glutenden Kesinlikle Kaçınmak: Çölyak hastalığını yönetmenin temel taşı, gluteni diyetten tamamen çıkarmaktır. Bu, tüm buğday, arpa ve çavdar kaynaklarının yanı sıra gizli glüten içeren veya işleme sırasında glütenle çapraz kontamine olmuş gıda ve ürünlerden kaçınmak anlamına gelir.
Doğal Glutensiz Gıdalara Odaklanın: Aşağıdakiler de dahil olmak üzere doğal olarak glutensiz gıdaları vurgulayın:
⦁ Meyve ve sebzeler
⦁ Yağsız et ve kümes hayvanları
⦁ Balık ve deniz ürünleri
⦁ Baklagiller (fasulye, mercimek)
⦁ Fındık ve tohumlar
⦁ Süt ürünleri (laktoz intoleransı olmadığı sürece)
⦁ Pirinç, kinoa ve yulaf gibi tam tahıllar (glütensiz sertifikalı)
Glutensiz Tahıllar: Aşağıdakiler gibi glutensiz tahılları ve unları seçin:
⦁ Pirinç
⦁ Mısır
⦁ Kinoa
⦁ Karabuğday
⦁ solmayan çiçek
⦁ Darı
Etiketleri Okumak: Paketlenmiş gıdalardaki potansiyel gluten kaynaklarını belirlemek için gıda etiketlerini dikkatlice okumayı öğrenin. "Glutensiz" etiketlerini veya sertifikalarını arayın.
Yulaf: Çölyak hastalığı olan bazı kişiler glütensiz yulafı tolere edebilir ancak çapraz bulaşmayı önlemek için "sertifikalı glütensiz" olarak etiketlenen yulafları seçmek önemlidir.
Vitaminler ve Mineraller: Çölyak hastalığı bazen besin eksikliklerine yol açabilir. Demir, kalsiyum, D vitamini ve B vitaminleri gibi besinlerdeki potansiyel eksiklikleri izlemek ve gidermek için kayıtlı bir diyetisyenle çalışmayı düşünün.
Çölyak hastalığı olan bireylerin, çölyak hastalığı veya glutenle ilgili bozukluklar konusunda uzmanlaşmış kayıtlı bir diyetisyenle yakın çalışması çok önemlidir. Bir diyetisyen kişiselleştirilmiş rehberlik, yemek planlama yardımı sağlayabilir ve glutensiz bir diyeti sürdürürken beslenme ihtiyaçlarının karşılandığından emin olunmasına yardımcı olabilir.
