Eski, Federal Sosyalist Yugoslavya Cumhuriyeti idarî yapısında altı cumhuriyet, iki otonom bölge vardı.
Sırbistan başta olmak üzere; Hırvatistan, Slovenya, Bosna- Hersek, Karadağ ve Makedonya özerk cumhuriyetler, Voyvodina ve Kosova, Sırbistan’a bağlı otonomi ülkeleriydi.
Balkan Savaşları yenilgisiyle Osmanlı’nın bölgeden çekilmesi üzerine patlak veren İkinci Dünya Savaşı sonrasında Federal Yugoslavya, 1945 yılında kuruldu. Aslen Hırvat olan Devlet Başkanı Josip Broz Tito tarafından öldüğü tarih olan 1980 yılına kadar bu sistemde yönetildi. Ardından 25 Aralık 1991 tarihinde Sovyet Rusya’nın dağılması üzerine yıkılan Komünist, Sosyalist ideolojik sistem, Yugoslavya’nın da parçalanmasına sebep oldu. Batılı ülkeler kendi arka bahçesi saydıkları Balkanlar’daki sistem değişimi rüzgârını sonuna kadar desteklediler. 1991 yılında, arka arkaya Slovenya, Makedonya, Hırvatistan bağımsızlık ilan etti.
Slovenya’yı Almanya, Hırvatistan’ı İtalya himaye etti. Josip Broz Tito’nun dava arkadaşı Makedonya’nın eski Cumhurbaşkanı Kiro Gligorov’un karizması ve Batılı Devletlerin yardımıyla Sırbistan’la savaşmak zorunda kalmadan bağımsızlığını ilan etti.
1992 yılında Bosna-Hersek bağımsızlık ilan edince Balkanlarda kızılca kıyamet koptu. Avrupa’nın gözü önünde insanlık dışı savaşta, masum Müslümanlar katledildi. Asimetrik savaşta silahı bile olmayan Bosna Müslümanları 1992-1996 yılları arasında Sırbistan’la ölümüne savaşmak zorunda kaldı. Batı ülkeleri savaşı konuştu ve sadece seyretti.
Son olarak, 2006 yılında yapılan halk oylamasıyla Sırbistan’dan ayrılan Karadağ, bağımsızlık ilan edince, beş asır boyunca Balkan topraklarındaki “Sancak Bölgesi” fiziken parçalanarak bir yarısı Sırbistan, diğer yarısı da Karadağ sınırları içinde kalmış oldu.
1989 yılında Sırbistan Devlet Başkanı Slobodan Miloşeviç tarafından Voyvodina ve Kosova’nın özerk statüsü kaldırıldı. Böylelikle Kosova, Sırbistan toprağı sayıldı. 1997-1999 yılları arasında askeri olarak Kosova’yı işgal eden Sırbistan, NATO Askeri Müdahalesiyle Kosova’dan çıkarıldı ve ardından Kosova, 17 Şubat 2008’de Cumhuriyet oldu.
Ön bilgi olarak yukarıdaki satırları yazma sebebim şudur.
Balkan coğrafyasındaki bu günü anlayabilmek için elli yıl önceki siyasî tabloyu tahlil etmek gerekir. Türkiye ve Balkanlarda yaşayan Müslümanların anlatılamayan acılarını da hatırlamak gerekiyor.
Sırp atasözüdür: “Od Jadrana do İrana, nece biti Muslimana”
Sırp hafızasına kazınan -Adriyatik’ten İran’a kadar Müslüman Kalmayacak- arkaik düşüncenin bedelini Balkan Müslümanları tarih boyunca ödedi ve ödemeye devam ediyor.
Bu konuya devam edeceğiz.