Candida, bir tür mantar ailesine ait bir organizmadır ve genellikle vücutta doğal olarak bulunan mikroorganizmalardan biridir. En yaygın türü Candida albicans olmakla birlikte, diğer türler de bulunmaktadır. Candida, özellikle ağız, bağırsaklar, vajina ve deri gibi vücutta nemli bölgelerde bulunur. Normalde, bağışıklık sistemi ve vücutta bulunan diğer mikroorganizmalar sayesinde Candida'nın aşırı çoğalması engellenir. Ancak bazı durumlar, Candida'nın aşırı büyümesine ve enfeksiyonlara yol açmasına neden olabilir.
Candida enfeksiyonları (kandidiyaz) nasıl gelişir? Candida'nın aşırı çoğalması, bağışıklık sisteminin zayıflaması, antibiyotik kullanımı, aşırı şeker tüketimi, hormonal değişiklikler (özellikle gebelik ve diyabet gibi durumlar) ve stres gibi faktörlerle tetiklenebilir. Candida'nın aşırı büyümesi, özellikle bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Candida enfeksiyonlarının belirtileri nelerdir? Candida'nın neden olduğu enfeksiyonlar farklı bölgelerde farklı belirtiler gösterebilir. En yaygın Candida enfeksiyonları şunlardır:
• Ağızda (Ağız içi kandidiyaz): Beyaz, kremamsı lekeler, ağızda yanma hissi, boğaz ağrısı ve kötü tat.
• Vajina (Vajinal kandidiyaz): Kaşıntı, yanma, beyaz ve peynirimsi akıntı, ağrılı ilişki.
• Cilt (Cilt kandidiyazı): Kırmızı, kaşıntılı döküntüler, genellikle deri katlantılarında (örneğin koltuk altı, kasık bölgesi).
• Bağırsaklar (Bağırsak kandidiyazı): Karın ağrısı, şişkinlik, gaz, yorgunluk, sindirim problemleri.
Candida nasıl tedavi edilir? Candida enfeksiyonları genellikle antifungal ilaçlarla tedavi edilir. Bu ilaçlar, mantar hücrelerinin büyümesini engeller. Tedavi, enfeksiyonun türüne ve şiddetine bağlı olarak ağız yoluyla alınan ilaçlar, topikal (yerel) tedaviler veya vajinal fitiller şeklinde olabilir. Ayrıca, bazı durumlarda, bağışıklık sistemini güçlendiren diyetler ve yaşam tarzı değişiklikleri de önerilebilir.
Candida ile ilgili önlenebilir adımlar nelerdir?
• Şeker tüketimini azaltmak: Şeker, Candida'nın çoğalmasını teşvik edebilir. Bu nedenle şekerli gıdaların sınırlanması önerilir.
• Dengeli bir diyet: Lifli, sağlıklı gıdalar ve probiyotik içerikli gıdalar (yoğurt, kefir gibi) Candida'nın kontrol altında tutulmasına yardımcı olabilir.
• Hijyen: Vücut bölgelerinde düzenli temizlik ve kuru kalma, özellikle cilt katlantılarında enfeksiyon riskini azaltabilir.
• Antibiyotik kullanımını sınırlamak: Antibiyotikler, yalnızca gereksizse kullanılmalı çünkü bağışıklık sistemini zayıflatabilir ve yararlı bakterileri öldürerek Candida'nın çoğalmasına yol açabilir.
