Okula uyum çocukların bir hafta önceden okula başlatılması şeklinde algılansa da aslında bu durum bir süreçtir. Bu süreçte neler yapılmalıdır?
*Öncelikle çocuğunuz bireysel olarak zaman geçirmeye hazır olmalıdır. Bunun için annesinden/babasından ayrı kalabilmeli, tek başına oyun oynayabilmeli, komşu veya akraba ile ailesi olmadan zaman geçirebilmelidir.
*Çocuğunuz öz bakım gelişimini belirli ölçüde tamamlamış olmalıdır. Örneğin üstünü giyinebilmeli, fermuarını çekebilmeli, tuvalet ihtiyacını giderdikten sonra temizlenebilmelidir. Bağımsız hareket etmesi özgüvenini olumlu yönde etkiler. Özgüvenin gelişmiş olması yeni ortamlara adaptasyonu kolaylaştırır.
*Okulun ne demek olduğunu, orada neler yapıldığını, niçin gidildiğini bilmelidir. Bunun için yakın çevrenizden çocuklarla sohbet etmesi sağlanmalı, okul ziyaretleri yapılmalıdır. Okul ziyaretinin doğal sürecinde olması daha etkilidir. Örneğin arkadaşınız çocuğunu okuldan almaya giderken siz de çocuğunuzla arkadaşınıza eşlik edebilirsiniz. Çocuğunuz zil çalınca neler olduğunu, formalı çocukları, bekleyen velileri, servisleri ve daha fazlasını görmüş olur. Okul hakkında fikir edinmiş olur.
*Çocuğunuz okula başlamadan önce oyun gurubu, tiyatro, park gibi toplu etkinliklere katılmalıdır. Tanımadığı kişilerle aynı ortamı paylaşma deneyimi yaşaması sağlanmalıdır. Ayrıca okul ile ilgili yaşına uygun hikaye kitapları okunarak konu algısı pekiştirilebilir.
OKULLARIN AÇILMASI YAKLAŞINCA
*Yaz döneminin bitmesiyle televizyon izleme ve tablet kullanım süreleri ayarlanmalıdır. Çocuğunuzun okul saatine uygun uyku düzeni oluşturulmalıdır. Sabah uyanmasını kolaylaştırmak için değişik yöntemler denenebilir örneğin alarm sesi en sevdiği şarkı olarak ayarlanabilir.
*Bu dönemde yeni olan her şeye korku ve kaygı oldukça fazladır. Hiç bilmediği bir okul, sınıf, tanımadığı arkadaşlar, yerini bilmediği tuvalet… Ayrıca tekrar eve nasıl döneceğini bilemez. Ailesinin onu alıp almayacağı da kaygı sebeplerindendir. Sürecin sağlıklı geçmesi için çocuğunuz bütün bunların cevabını biliyor olarak okula başlamalıdır. Okula başlamadan önce öğretmeniyle tanışmalı, okulunu bilmeli, merak ettiği soruları sorup cevabını alabilmelidir.
*Ailenin çocuklarının okula başlamasına hazır olmayışı bir diğer konudur. Aile kaygılıdır. Kaygı bulaşıcıdır. Evde çocuğun yeni başlangıcı için sevinç ve mutluluk yerine kaygı hakimse çocuk da ortama uyum sağlayarak kaygılı olur. Anne baba kaygılı olsalar dahi yansıtmamaya çalışmalıdır.
OKULLAR AÇILDI
*Çocuk sınıfa girmek istemiyor, sürekli şikayet ediyor, ağlıyor ise öncelikle sınıfa ilk girişinde güvenli ayrılma sağlanması için sarılarak ayrılmalı. Size güvenmeli, orada bekleyeceğinizi bilmeli. Çocuğun esas duygusu anlaşılmalı ve tepkisinin nedenine göre çözüm üretilmeli. Korktuğu için ağlıyorsa neden korktuğu öğrenilmeli. Kaybolmaktan mı? Yabancı kişilerden mi? Yalnız başına tuvalete gitmekten mi?
*Öğretmen veli arasındaki ilişki iyi başlamalı. Öğretmen rahatlatıcı bir tutumla veliye yaklaşmalı ve aile öğretmene güvenmeli. Çocuğa okuldaki otoritenin öğretmen olduğu vurgusu yapılmalı. Aile çocuk adına problemleri çözmemeli, yönlendirici olmalı.
*Okuldan gelen çocuğunuzla kaliteli vakit geçirmelisiniz. Çocuğunuz okulda neler yapıldığının, evde neler yapıldığının farkına varmalı. Gün içerisindeki akışı bilmeli çünkü bildiği her şey güven duygusu uyandırır. Fikri alınarak evde geçireceği zaman planlanmalı ki ödev yapma konusunda zorlanmayın. Ortak kararlar her zaman uygulamayı kolaylaştırır.
*Klasik ‘okul nasıldı’ sorusu yerine, “Bugün okulda şaşırdığın bir şeyi anlat. Sence arkadaşların okulda nelere mutlu olmuşlardır? Öğretmenine hediye almak istesen ne alırdın? “gibi sorular sorulmalıdır.
*İlk okul deneyimi hayatı boyunca çocuğun yaklaşımını belirler. Saat, gün, ay, yıl kavramı bilmeden, kaç yıl okuyacağını bilmeden başladığı serüvenin ilk günün iyi hatırlanması bu uzun yolculuk için çok önemlidir.
Bütün çocukların eğitim yolculuğunda yanlarına aldıkları ilk şey mutluluk olsun. İçleri umut dolsun. http://www.duyguuyar.com
