Yatırımcılar küresel ticaret savaşının hızlanmasından korkarken, bugün Asya'da küresel piyasalar çalkantı içindeydi.
ABD Başkanı Donald Trump, cumartesi günü Kanada, Meksika ve Çin'e yönelik gümrük vergisi vaatlerini yerine getirmek üzere bir kararname imzaladı. Buna karşılık her üç ülke de misilleme karşı önlemler konusunda uyarıda bulundu.
Beyaz Saray, yarından itibaren resmî olarak Kanada ve Meksika'dan gelen mallara yüzde 25, Çin'den ithal edilen mallara da yüzde 10 gümrük vergisi uygulayacak. Ancak Kanada'dan ithal edilen enerji ürünlerine, Amerikan benzin ve ev tipi petrol fiyatları üzerinde yıkıcı bir etki yaratmaması için yüzde 10'luk daha düşük bir tarife uygulanacak.
Trump, bu ülkelerden gelecek misillemenin ihracat maliyetlerinin artması ya da kapsamının genişlemesiyle sonuçlanabileceğini de sözlerine ekledi.
Piyasalar türbülansa girerken avro düşüşte
Küresel piyasalar, bugünkü Asya seansında dalgalı bir seyir izledi. ABD doları yükselirken, potansiyel ABD tarifelerine maruz kalan para birimleri düştü.
Kanada doları, ABD doları karşısında son yirmi yılın en düşük seviyesine gerilerken, Meksika Pesosu-USD paritesi son dört yılın en düşük seviyesine geriledi. Avro, dolar karşısında yüzde 1'den fazla değer kaybederek, iki yılı aşkın bir süre sürenin en düşük seviyesine geriledi ve Ocak ayı ortasındaki seviyesine kısa bir süreliğine ulaştı. Avustralya doları ve Yeni Zelanda doları da dahil olmak üzere diğer emtia para birimleri de dolar karşısında yüzde 2'lik keskin düşüşler yaşayarak son yılların en düşük seviyelerine geriledi.
Dolar, değerli madenler, kripto para
Emtia piyasasında ham petrol fiyatları, Kanada'dan enerji ithalatına uygulanan gümrük vergisinin düşürülmesi nedeniyle gerilemeden önce yüzde 4 arttı.
Ancak altın, gümüş ve bakır gibi metal fiyatları güçlü dolar nedeniyle geriledi. Kripto para birimleri de riskten kaçış eğiliminin hakim olduğu bir ortamda ağır darbe aldı.
Bitcoin hafta sonu 101 bin dolardan 94 bin dolara geriledi.
Asya hisse senedi piyasaları, bugün çoğunlukla düşerken, ABD ve Avrupa hisse senedi vadeli işlemleri keskin bir şekilde geriledi.
ABD'nin gümrük vergilerine maruz kalan sektörler, özellikle otomobil endüstrisi olmak üzere en güçlü rüzgârlarla karşı karşıya kalabilir. Özellikle BMW gibi Meksika'da fabrikası bulunan Avrupalı otomobil üreticileri dalgalı bir seans yaşayabilir.
Genellikle borçlanma maliyetleriyle uyumlu olan devlet tahvili getirileri bugün ABD ve AB'de baskı altında olabilir. Uzun vadeli devlet tahvilleri belirsizlik dönemlerinde genellikle güvenli liman olarak görülürken, Trump'ın gümrük vergileri ve misilleme tehdidi küresel enflasyonist baskıları yoğunlaştırarak Merkez Bankalarının gevşeme döngülerini sekteye uğratabilir.
Kanada, Meksika ve Çin karşı tedbirler uygulayacak
Kanada Başbakanı Justin Trudeau, ülkesinin Amerikan alkolü, tarım ürünleri, günlük tüketim maddeleri ve malzemelerinden oluşan 155 milyar Kanada doları değerindeki Amerikan yüzde 25 vergi uygulanacağını söyledi.
30 milyar Kanada. Doları değerindeki mallara uygulanacak vergiler yarın yürürlüğe girecek. Ancak ekonomistler, artan ABD gümrük vergisi ve misilleme önlemleri sonucunda Kanada'nın resesyona girebileceğini ve bunun pandemiden bu yana ilk ekonomik daralma olacağını düşünüyor.
Başkan Trump, X paylaşımında, gümrük vergilerinin Meksika ve Çin'i hedef alarak yasadışı göçmenleri ve fentanil dahil ölümcül uyuşturucuları engellemeyi amaçladığını söyledi. İki ülke hemen bir karşı tarife ile harekete geçmedi ancak misilleme yapma niyetlerini ifade ettiler.
Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum, X'te yaptığı açıklamada, ülkenin Meksika'nın çıkarlarını savunmak için tarife ve tarife dışı önlemleri içeren bir “B Planı” üzerinde çalıştığını söyledi.
Daha fazla ayrıntının bugün açıklanacağını belirten Sheinbaum, tarafların kapsamlı bir şekilde ve ortak sorumluluk ilkeleri çerçevesinde çalışması gerektiğini belirtti.
Çin Ticaret Bakanlığı, dün yaptığı açıklamada, “Çin'in bundan kesinlikle memnun olmadığını ve buna kesinlikle karşı çıktığını” duyurdu.
Bir hükümet sözcüsü, tek taraflı gümrük vergilerinin Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) kurallarını “ciddi şekilde ihlal ettiğini” söyledi. Çin, müzakereler için kapıyı açık tutarken DTÖ'ye dava açmayı planlıyor.
Sözcü, “Çin, ABD'nin yanlış eylemlerini düzelteceğini ve bu sorunları ele almak için Çin ile birlikte çalışacağını umuyor” dedi.
Fotoğraf: Sosyal Medya