Türkiye'nin alternatif pazarlarda güçlü ihracat performansı devam ederken, özellikle Kırgızistan ile ticaretin arttığı görülüyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın geçen ay Kırgızistan’a gerçekleştirdiği ziyarete paralel olarak, Türkiye ve Kırgızistan arasında 19 anlaşma imzalanmış ve ikili ticaret hacmi hızla artmış durumda.
İhracat Artışı ve Sektörel Dağılım
Türkiye'nin Kırgızistan’a ihracatı Kasım ayında geçen yılın aynı dönemine kıyasla %27,9 oranında artarak büyük bir ivme kazandı. Bu artış, Kırgızistan’a yapılan dış satımda sanayi ürünlerinin öne çıkmasına neden oldu. En yüksek dış satım ise mücevher sektöründen geldi. Türkiye, 37,9 milyon dolarlık mücevher ihracatıyla Kırgızistan’a en fazla ihracat yapan sektör oldu.
Sektör Bazında İhracat Performansı
Kasım ayında Türkiye'nin Kırgızistan’a en fazla ihracat gerçekleştirdiği diğer sektörler ise şöyle sıralandı:
- Hazır giyim ve konfeksiyon: 8,5 milyon dolar
- Kimyevi maddeler ve mamulleri: 8,1 milyon dolar
- Otomotiv endüstrisi: 7,2 milyon dolar
- Elektrik ve elektronik: 5,3 milyon dolar
- Tekstil ve hammaddeleri: 4,3 milyon dolar
- Makine ve aksamları: 2,7 milyon dolar
- Halı: 2,5 milyon dolar
- İklimlendirme sanayii: 2,2 milyon dolar
En Yüksek Artış Mücevher Sektöründe
İhracat artışı bakımından mücevher sektörü, geçen yıl Kasım ayına göre tam %701,3 oranında bir artış gösterdi. Mücevher sektörünü otomotiv endüstrisi (%362,2 artış) ve kimyevi maddeler ve mamulleri (%80 artış) takip etti. Bu sektördeki hızlı büyüme, Türkiye'nin değer bazında dış satım artışlarında büyük bir rol oynuyor.
İl Bazında İhracat Performansı
Kasım ayında Türkiye'nin en fazla ihracat yaptığı iller sırasıyla İstanbul, Bursa, Ankara, Gaziantep ve İzmir oldu. İstanbul’dan yapılan ihracat, toplam ihracatın %74,5'ini oluşturdu ve 65,8 milyon dolarlık dış satım gerçekleştirildi. Kırgızistan’a yapılan ihracatta Bursa’dan 5,9 milyon dolar, Ankara ve Gaziantep'ten ise 3,3 milyon dolar değerinde dış satım yapıldı.
Sektörlere Göre Kırgızistan’a İhracat Değişim Oranları
Türkiye'nin Kırgızistan'a Kasım ayında gerçekleştirdiği ihracatın sektörel değişim oranları ise dikkat çekici bir şekilde farklılık gösterdi. İşte bazı önemli sektörlerin geçen yıl Kasım’a göre değişim oranları:
- Mücevher: %701,3 artış
- Hazırgiyim ve Konfeksiyon: %40,0 azalış
- Kimyevi Maddeler ve Mamulleri: %80,0 artış
- Otomotiv Endüstrisi: %362,2 artış
- Elektrik ve Elektronik: %125,7 artış
- İklimlendirme Sanayii: %95,1 artış
- Halı: %38,1 artış
- Demir ve Demir Dışı Metaller: %15,5 artış
- Deri ve Deri Mamulleri: %126,1 artış
Türkiye’nin Kırgızistan’a Yatırımları Artıyor
Geçtiğimiz yıl Türkiye-Kırgızistan ticaret hacmi 2 milyar dolara yaklaşırken, Türkiye, Kırgızistan’a yatırım yapan ilk 5 ülke arasında yer alıyor. Türkiye'nin artan ihracatı ve yatırım faaliyetleri, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin güçlenmesine önemli katkı sağlıyor.
TİM Verilerine Göre Kırgızistan’a İhracat Miktarları
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, Kırgızistan’a yapılan ihracat sektörler bazında şu şekilde dağıldı (Kasım 2023 ile Kasım 2024 arası karşılaştırma):
| Sektör | Kasım 2023 (Bin Dolar) | Kasım 2024 (Bin Dolar) | Değişim (%) |
|---|---|---|---|
| Mücevher | 4.723,77 | 37.851,64 | %701,3 |
| Hazırgiyim ve Konfeksiyon | 14.182,28 | 8.509,03 | -%40,0 |
| Kimyevi Maddeler ve Mamulleri | 4.474,05 | 8.053,63 | %80,0 |
| Otomotiv Endüstrisi | 1.551,24 | 7.169,89 | %362,2 |
| Elektrik ve Elektronik | 2.356,18 | 5.316,82 | %125,7 |
| Tekstil ve Hammaddeleri | 5.024,09 | 4.261,16 | -%15,2 |
| Makine ve Aksamları | 2.876,31 | 2.734,46 | -%4,9 |
| Halı | 1.816,35 | 2.507,67 | %38,1 |
