Kastamonu'nun Tosya ilçesinde, 1943 yılında meydana gelen depremde hayatını kaybeden yaklaşık 800 kişinin defnedildiği tarihi mezarlık, defineciler tarafından talan edildi. Şeh Mahallesi'nde bulunan mezarlık, define bulma amacıyla gerçekleştirilen kazılar ve bilinçsizce atılan çöpler nedeniyle kullanılamaz hale geldi.
Mezarlık, yanında mağaraların ve tarihi bir kale kalıntısının bulunduğu önemli bir tarihi alan olarak biliniyordu. Ancak son yıllarda definecilerin ilgisini çeken mezarlık, zarar gördü. Define bulma amacıyla yapılan kazılar nedeniyle birçok mezar zarar gördü ve çevredeki atmosfer bozuldu.
Bölge sakinleri, mezarlığın içler acısı durumu karşısında endişe ve üzüntü yaşarken, yetkililere seslenerek mezarlığın korunması ve bakımının yapılması talebinde bulundu. Araştırmacı Ali Dalıkırık, "Burası memleketimizin sayılı mezarlarından. Saygı gösterilecek bir yer. Saygıyı bırakın, farklı amaçlarla kullanmak isteyenlerle dolu. İlgi bekliyoruz." diyerek mezarlığın önemine dikkat çekti.
Tosya'daki tarihi mezarlığın altındaki mağaraların definecilerin ilgisini çektiğini belirten Dalıkırık, bölgeye yapılan kazıların sadece mezarlık değil, çevredeki tarihi ve doğal zenginlikleri de tehdit ettiğini ifade etti. Definecilerin bıraktığı atıkların ve kazıların önlenmesi adına çevresel koruma tedbirlerinin alınması gerektiğini vurguladı.
