Müttefikler arasında yeni bir isim üzerinde anlaşma sağlanamadığı için mevcut Genel Sekreter Stoltenberg, geçen yaz, bir yıllığına yeniden örgütün başına getirilmişti. Böylece Norveçli Genel Sekreter, Rusya ile gittikçe artan gerginliklerin damgasını vurduğu on yıl boyunca örgütü yönetmiş olacak.
İstifa eden Hollanda hükümetinin günlük işlerden sorumlu Başbakanı Rutte’nin adı aylardır ortalıkta dolaşıyordu. Şimdilerde NATO'nun önde gelen diplomatik ve askerî gücü ABD başta olmak üzere Atlantik İttifakı'nın üç üyesinin açık desteğine sahip.
Beyaz Saray sözcüsü John Kirby, dün yaptığı açıklamada, Washington'un müttefiklerine Hollanda Başbakanının "mükemmel bir Genel Sekreter olacağını açıkça" ifade ettiğini söyledi.
Genelde seçim konusunda son sözü Amerikalılar söylese de, görev bir Avrupalıya veriliyor. İngiltere Başbakanı Rishi Sunak'ın sözcüsü de "Güçlü bir aday istiyoruz" dedi ve Hollandalı liderin adaylığını "güçlü bir şekilde" desteklediğini söyledi.
Sunak, "Rutte İttifak içinde büyük saygı görüyor, güçlü bir savunma ve güvenlik referansına sahip ve İttifak'ın güçlü kalmasını ve savunma ve caydırıcılık sağlamaya hazır olmasını sağlayacaktır" dedi.
Almanya Başbakanının Sözcüsü Steffen Hebestreit ise Almanya Başbakanı Olaf Scholz'un "Mark Rutte'nin NATO Genel Sekreteri olarak atanmasını desteklediğini" duyurdu.
Bazı ülkeler bu görevde bir kadın görmek istiyor
Ancak 31 üye ülkeden bazıları NATO'ya ilk kez bir kadının liderlik etmesinin zamanının geldiğine inanıyor.
Estonya Başbakanı Kaja Kallas, bu konuyla ilgilendiğini ifade etmişti, ancak şimdi Mark Rutte'nin ismi öne çıkıyor gibi görünüyor. 2010'dan bu yana Başbakan olan Rutte, Hollanda siyaset sahnesinden ayrılma niyetini açıkladı, ancak yeni bir hükümet kurulana kadar görevde kalıyor. Hollanda’da kasım ayındaki seçimleri aşırı sağın kazanmasından bu yana müzakereler durmuş durumda!
Avrupa Birliği toplantılarının müdavimi olan 57 yaşındaki Mark Rutte, çok sayıda liderle ilişki kurdu. Bir diğer güçlü yanı ise kasım seçimlerinden sonra geri dönme ihtimali Brüksel'deki İttifak koridorlarında dolaşan eski ABD Başkanı Donald Trump'la olan ilişkisi. Mark Rutte, Beyaz Saray'a yaptığı bir ziyaret sırasında Trump'ı kamuoyu önünde yalanlamaktan çekinmemişti.
Diplomatik kaynaklar, Rutte'nin perde arkasındaki yarışta bu görev için tek resmi aday olduğunu belirtirken, bazıları Romanya Cumhurbaşkanı Klaus Yohannis'in adının da son zamanlarda gayrı resmi görüşmelerde gündeme geldiğini ifade ediyor.
Diğer adaylar arasında Estonya Başbakanı Kaja Kallas ve Letonya Dışişleri Bakanı Krisjanis Karins de bulunuyor.
Ancak diplomatik kaynaklara göre, Rutte, ittifakın başat gücü olan Washington'un, üç büyük Avrupa ülkesinin ve Fransa ile diğer 16 NATO üyesinin desteğini arkasına almış durumda.
Ancak bazı analistler, Rutte'nin Türkiye ve Macaristan'ın muhalefetiyle karşılaşabileceğini düşünüyor.
Önceki yıllarda NATO görevi için kendisini dışlayan Rutte, ekim ayında Hollanda medyasına verdiği demeçte, askerî ittifakı yönetmenin "çok ilginç" bir iş olduğunu ve bu olasılığa açık olacağını söylemişti.
Bu yılın sonunda ikinci kez ABD başkanlığına yarışına girmesi beklenen Trump, yeniden seçilmesi halinde NATO müttefiklerini savunma taahhüdünü sorguladığı için bu ayın başlarında Batılı yetkililerin sert eleştirilerine maruz kaldı.
Rutte, hafta sonunda, Avrupalı liderleri Trump hakkında "sızlanmayı, mızmızlanmayı ve dırdırı bırakmaya" ve bunun yerine savunmayı güçlendirmek ve Ukrayna'ya yardım etmek için neler yapabileceklerine odaklanmaya çağırdı.
1949 yılında Soğuk Savaş sırasında Sovyetler Birliği'ne karşı kurulan NATO, Kuzey Amerika ve Avrupa ülkelerinden oluşan siyasî ve askerî bir ittifaktır.
NATO Genel Sekreterleri oy birliği ile atanır, yani tüm üyelerin nihaî bir karara rıza göstermesi gerekir. İttifakın halihazırda 31 üyesi var ve İsveç de yakında katılmaya hazırlanıyor.
