Türkiye, 20 gündür deprem felaketi ile mücadele ediyor. Asrın felaketi olarak kayıtlara geçen Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından yaralar sarılmaya başlandı. Geniş bir coğrafyada hissedilen ve 11 ilde binlerce binanın yıkıldığı afette, 44 binin üzerinde can kaybı yaşandı.
Şimdilerde deprem bölgesinde geniş kapsamlı çalışmalar başlatıldı. Bu kapsamda devletin tüm imkanları ve kurumları depremzedeler için harekete geçti. Bakanlar da günlerdir sahada görevlendirildikleri illerde çalışmaları koordine ederek hızlandırdı. Çevre Şehircilik ve İklim Bakanı Murat Kurum da, bölgelerdeki ağır hasarlı binaların tespiti için düğmeye bastı. Bakanlık tarafından görevlendirilen ekipler, deprem bölgesindeki hasarlı binaların yıkımına dahi başladı.
"Her şehre özel konutlar inşa edeceğiz"
Konuya ilişkin sosyal medya hesabından paylaşımda bulunan Bakan Kurum, şu ifadelere yer verdi: "11 ilimize 11 ayrı master plan çalışıyoruz. TOKİ’mizle her şehre özel konutlar inşa edeceğiz!"
1 yılda yaralar sarıldı
Türkiye'de yaşanan doğal afetlerin ardından yaralar 1 yıl gibi kısa sürede sarıldı ve yeni konut ve iş yerlerinin inşalarına başlandı. Bu inşa süreci içerisinde de vatandaşlara kira ve taşınma desteği sağlandı. Son olarak yaşanan son afette de 14 milyon kişiyi doğrudan etkileyen depremlerin ardından bakanlığın ilgili kurum ve kuruluşlar yine aynı hızla çalışmalara başladı.
11 ilde havadan ve karadan incelemeler yapıldı
Bakan Murat Kurum, ovalardan dağlara doğru yerleşimi önceleyen bir amaçla yeni yerleşim alanları tespit etmek için depremden etkilenen bölgelere havadan ve karadan incelemelerde bulundu. Yapılacak yeni konutlar için 11 ilde yerel yöneticiler ve STK’larla bir araya gelinerek yeni şehirlerin kültürel, demografik, sosyolojik, coğrafi hassasiyetleri dikkate alındı. Ardından MTA ile Türkiye Diri Fay Hattı raporu incelendi, fay hatlarına uzak yerleşimler belirlendi ve bilim insanlarıyla toplantı gerçekleştirilerek fay hatları ve zemin sıvılaşmasına göre yeni yerleşim yerleri istişare edildi.
Master planlar için harekete geçildi
Sahada zemin etüt çalışmaları belirlenen yerlerin konut yapımına uygunluğu için zemin etüt, jeolojik etüt ve mikro bölgeleme çalışmaları yapılmaya başlandı. Bu çalışmalarda yer altı su seviyesi düşük, sağlam zemin tespitleri yapılıyor. Süreçte, tüm kesimlerle yapılan görüşmeler sonrası şehrin ihtiyaçlarını kapsayan master planlar hazırlanmaya başlandı.
İlk kazma vuruldu
Depremde hasar gören şehirlerin yeniden ihyası ve inşası için Şubat 2023’ün sonuna kadar 14 bin 500 konutun ihalesinin tamamlanıp inşaatlara başlanması hedefleniyor. Bu kapsamda bugün Gaziantep’te depremden ağır hasar alan Nurdağı ve İslahiye ilçelerinde Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) eliyle ilk etapta 855 konut için ilk kazma vuruldu. Merkezlerdeki yoğunluğu azaltmak için öncelikle şehirlerin çeperlerinde belirlenen rezerv alanlarında konutlar yapılacak.
Konut dağılımı
Mart ve Nisan 2023 sonuna kadar şehirlerin rezerv alanlarında, 199 bin 739 konutun sözleşme süreçleriyle birlikte yapımlarına başlanacak. Hatay'da 40 bin 426, Kilis'te 250, Gaziantep'te 18 bin 544, Şanlıurfa'da 3 bin, Diyarbakır'da 6 bin, Elazığ'da 3 bin 750, Adıyaman'da 25 bin 882, Malatya’da 44 bin 770, Kahramanmaraş’ta 45 bin 67, Osmaniye’de 9 bin 550 ve Adana’da 2 bin 200 olmak üzere 199 bin 739 konut şehrin rezerv alanlarında inşa edilecek.
Köy konutunun illere göre sayısı
Köyleri yeniden ayağa kaldırarak yaşamı normal hale getirecek 73 bin 972 köy evinin çelik konstrüksiyon ve betonarme olacak şekliyle projeleri hazırladı. Hatay'da 15 bin 59, Kilis'te 1002, Gaziantep'te 9 bin 539, Şanlıurfa'da 2 bin 81, Diyarbakır'da 2 bin 927, Elazığ'da 386, Adıyaman'da 9 bin 896, Kahramanmaraş'ta 13 bin 16, Malatya'da 17 bin 990, Osmaniye'de 1.378, Adana'da 701 olmak üzere 73 bin 972 köy konutu yapılacak.
Yeni konutlar mimari yapıya uygun olacak
Türkiye’nin en iyi mimarlarıyla kat planlarını, cephe düzenlemeleri hazırlanırken, en sağlam en kaliteli zeminlere yeni konutları inşa etmek için bilim insanlarıyla çalışmalar yürütülüyor.
Deprem bölgesinde yapılacak afet konutları şehrin ihtiyaçlarına uygun olarak tasarlanacak. Binalar zemin artı 3-4 katı geçmeyecek şekilde yatay ve yöresel mimariye uygun inşa edilecek. Şehirlerin kültürel yapısı, sosyolojisini, demografik yapısı ve şehrin ihtiyaçlarına göre yapılacak konutlar 105 metrekare brüt, 85 metrekare net 3+1 dairelerden oluşacak. Köy konutları ise 120 metrekare brüt 93 metrekarede neti olan 3+1 dairelerden oluşacak. Yeni yapılacak konutlarda ise dükkanlar bina altlarında yer almayacak.