27 Kasım 2024 tarihli Cumhurbaşkanı Kararları, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bu kararlar, yağlık ayçiçeği tohumu ve ham ayçiçeği yağı ithalatına yönelik yeni düzenlemeler getirdi. Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, temel gıda ürünlerinin arz güvenliğini sağlamak, spekülatif fiyat hareketlerini engellemek ve yerli üretimin teşvik edilmesi amacıyla alınan tedbirlerin önemine vurgu yapıldı.
İthalat Rejimi Kararında Değişiklik
Yeni düzenlemeye göre, 1 Temmuz-30 Kasım tarihleri arasında yerli ayçiçeği tohumu alımı yapan firmalar için 1 milyon ton yağlık ayçiçeği tohumu ithalatına yönelik yüzde 8 gümrük vergili tarife kontenjanı açıldı. Ayrıca, bu kontenjan kapsamında 400 bin ton ham ayçiçeği yağı ithalatında ise yüzde 20 gümrük vergisi uygulanması kararlaştırıldı. İthalatın yalnızca Türkiye’de yerli tohumun tükenmesi durumunda, ocak-nisan aylarında yapılacağı belirtiliyor.
Çiftçiye Destek ve Üretim Teşviki
Bakanlık açıklamasında, yağlık ayçiçeği tohumu üretiminin artırılması ve çiftçilerin gelirlerinin korunması amacıyla, yerli üreticilere yönelik desteğin önemine dikkat çekildi. Yağlık ayçiçeği tohumu rekoltesindeki düşüş ve dünya fiyatlarındaki yükselme eğilimlerinin, yurt içindeki sanayicileri ve kırmacıları olumsuz etkilediği vurgulandı. Bu bağlamda, yurt dışından da uygun fiyatlarla tedarik sağlanabilmesi adına gümrük vergisi düzenlemeleri yapılmış ve çiftçilerin yanı sıra sanayicilerin de korunmasına yönelik adımlar atılmıştır.
Gümrük Vergisi Düzenlemesi
Yağlık ayçiçeği tohumu ithalatında, yüzde 27 olarak uygulanan gümrük vergisi, yeni düzenleme ile yüzde 12'ye çekildi. Bunun yanı sıra, tarife kontenjanı çerçevesinde ithalat yapılacak ham ayçiçeği yağında ise gümrük vergisi yüzde 0 olarak revize edilmiştir.
Bu değişikliklerin, 2025-2026 sezonu için çiftçilerin ekim motivasyonunu artıracağı ve yerli üretimin teşvik edileceği bekleniyor. Bakanlık, aynı zamanda yağlık ayçiçeği tohumunun yerli üreticilere iyi fiyatlarla satılmasını sağlamak ve arz güvenliğini temin etmek adına gerekli tedbirlerin alındığını belirtti.