Anayasa Mahkemesi (AYM), Anayasa değişikliklerini şekil bakımından inceleyen ve denetleyen bir yüksek yargı organıdır. Mahkeme, onbeş üyeden oluşur.
Ancak, olağanüstü hallerde ve savaş hallerinde çıkarılan Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin şekil ve esas bakımından Anayasaya aykırılığı iddiasıyla Anayasa Mahkemesine dava açılamaz. Ayrıca, usulüne göre yürürlüğe konulmuş uluslararası antlaşmalar hakkında da Anayasa Mahkemesine başvurulamaz.
Mahkemenin norm denetiminde "iptal davası" ve "itiraz yolu" olmak üzere iki tür başvuru usulü bulunmaktadır. İptal davası yoluna "soyut norm denetimi" denirken, itiraz yoluyla denetim ise "somut norm denetimi" olarak adlandırılmaktadır. İtiraz yolunda, başvuru konusu normun anayasaya uygunluğunun denetimi, bir dava aracılığıyla gerçekleşmektedir.
Kanunların, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin, Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün veya bunların belirli madde ve hükümlerinin şekil ve esas bakımından Anayasa’ya aykırılığı iddiasıyla Anayasa Mahkemesinde iptal davası açabilme hakkı, Cumhurbaşkanına, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde en fazla üyeye sahip iki siyasi parti grubuna ve Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tamsayısının en az beşte biri tutarındaki üyelere aittir. Bu dava için süre genellikle iptali istenen normun Resmî Gazete’de yayımlanmasından başlayarak altmış gündür.
İtiraz yoluna ise sadece kanun ve Cumhurbaşkanlığı kararnameleri konu olabilir. Mahkeme, uygulanacak bir kanun veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin Anayasa’ya aykırılığını gördüğünde veya taraflardan birinin ileri sürdüğü aykırılık iddiasının ciddi olduğuna karar verdiğinde, davayı Anayasa Mahkemesine bırakabilir.
Anayasa Mahkemesi, iptal ve itiraz yollarında "ret" veya "iptal" kararı verebilir. Ret kararı, ilk inceleme aşamasında da verilebilir.
