Yerel yönetim seçimlerinin tamamlanması, Ramazan Bayramı’nın geçmesi ve yaklaşan yaz sezonuyla birlikte kira fiyatlarının nispeten stabil kalmasını fırsat bile vatandaşlar emlak piyasasını hareketlendirdi. 

Bu fiyatları bir daha bulamayabilirsiniz.

Temmuz ayında muhtemelen değişime gidecek olan yüzde 25 kira zam sınırlaması, düğün sezonunun açılması, tayin dönemlerinin başlamasıyla kiralık evlerin fiyatı daha da yükselecektir.

Geçen yıl ekimde başlayan ve yüzde 25-30’a kadar gerileyen konut kiralarının köpük fiyattan uzaklaşmasıyla da kiralık daire aramaları yüzde 45 artış gösterdi. Geçtiğimiz yıllarda 3-4 kat artış gösteren kiralık piyasasının şu anda bir dengeye oturdu, son dönemdeki hareketlilikle ortalama yüzde 5 artış var.

 Ayda 60 milyon sayfa görüntülenmesiyle 15 milyon kişinin ziyaret ettiği emlak platformları Mart ayı raporları da piyasadaki hareketlenmeye işaret ediyor 350 bine yakın satılık ve kiralık emlak ilanından oluşan veri tabanındaki hareketler doğrultusunda, mart ayında konut arayanların yüzde 45’i kiralık, yüzde 55’i satılık konut aradı. Türkiye genelinde, bir önceki aya göre kiralık fiyatlarında yüzde 4’lük, satılık fiyatlarında ise yüzde 2’lik bir artış gözlemlendi.

Kiralıklar çok uzun beklemiyor artık. Talep var..

Yabancıya konut satışı durdu!

Yurt dışı yerleşiklere satılan konut sayısı martta sadece 1.778 adetle son 34 ayın, bu işlemlerden sağlanan aylık net döviz girişi ise Şubatta 152 milyon dolarla son 44 ayın en düşük düzeyini gördü.

Yabancıların, vatandaşlık kampanyalarının etkisiyle ve özellikle pandemi döneminde yoğunlaşan, fiyatları yukarı iterek piyasada fiyat balonuna yol açan Türkiye’den konut satın alma furyası, durma noktasına geldi. Yurt dışı yerleşiklere satılan konut sayısı martta son 34 ayın, bu işlemlerden sağlanan aylık net döviz girişi ise şubat itibarıyla son 44 ayın en düşük düzeyini gördü. TÜİK verilerine göre de yabancılara mart ayında sadece 1.778 konut satıldı.

Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü veri tabanı TAKBİS sisteminde yabancı olarak tanımlanan, Türk asıllı olmayan ve vatandaşlıktan çıkarılma ile ilgili 4112 sayılı kanuna tabi olmayan kişilere yapılan satışların toplulaştırılmışı olan TÜİK verilerine göre yabancılara satılan konutların aylık sayısı, Mayıs 2021’den bu yana olan dönemin en düşük düzeyine indi. Yurt dışı yerleşiklere satışlar özellikle 2021’in ikinci yarısından itibaren başlayan hızlı artış trendi ile 2022’in bazı ayları itibarıyla 9 bin adede yaklaşmıştı.

Aylık gelir 4 yıl önceki düzeye geriledi

 Yabancıya satışlar, geçen yıl ikinci çeyrekten itibaren ise hız kesti ve başlayan gerileme süreci bu yıl da devam etti. Bu yılın ilk üç ayında yabancılara yapılan toplam satışlar, geçen yılın eş dönemine göre yüzde 48 azalarak 5 bin 685 adet oldu.

Yabancılara konut satışındaki düşüş, toplam satışları da aşağı çekti. İlk üç ayda toplam konut satışları yüzde 1,3 düşüşle 279 bin 604’e gerilerken, yabancılara satılanların toplamdaki payı da ilk çeyreklere göre yüzde 3,9’dan yüzde 2’ye geriledi. Merkez Bankası’nın açıkladığı Şubat 2024 dönemi ödemeler dengesi verileri de yabancıya konut satış gelirlerinde sert bir düşüşe işaret etti. Buna göre yabancılara satılan taşınmazlar yoluyla sağlanan aylık döviz girişi tutarı şubatta, sadece 152 milyon dolar oldu.

Aylık girişin, Haziran 2020’den sonraki dönemin en düşük düzeyinde gerçekleştiği görüldü. Anılan ayda 139 milyon dolar olan döviz girişlerinin aylık hacmi, izleyen dönemde artan satışlar paralelinde sürekli büyüyerek Haziran 2022’de 1 milyar 193 milyon dolara kadar yükselmiş ve Türkiye’nin ödemeler dengesi kapsamında döviz gelir-gider tablosunda anlamlı bir büyüklük ifade etmeye başlamıştı.

Yabancıya konut satışından elde edilen döviz gelirleri geçen yıl ikinci çeyrekten bu yana ise düşüş trendi izledi. Ödemeler dengesi verilerine göre yabancıların gayrimenkul alımları dolayısıyla kaydedilen döviz girişi yılın ilk iki ayında geçen yılın eş dönemine göre yüzde 38,4 azalarak 567 milyon dolar oldu.

Ulusal ekonomiye, satış bazında bir seferlik katkı sunan yabancıların gayrimenkul yatırımlarının yanı sıra, tesis kurma, satın alma, modernize etme yoluyla, üretim ve ihracat yapan; istihdam yaratan, teknoloji transfer eden, ulusal ekonomiye zincirleme ve devamlı etki ile milli gelir büyümesine katkı veren doğrudan “sermaye” yatırımlarında ilk iki aydaki girişler de düşük kaldı.

Hayatı ertelemediğiniz bir hafta geçirmeniz dileğiyle..

Samet Hızalan